Franciscu Guglielminu

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.

Franciscu Guglielminu (Francesco Gugliemino 'n talianu) fu nu pueta dialittali sicilianu. Nascìu a Jaci Catina (CT) l’ 8 di marzu1872 e murìu a Catania ntô 1956.
Franciscu, nun avìa luci alèttrica a sò casa e pri studiari jeva sutta li lampiuna dâ lluminazzioni pùbbrica e ddocu si furmau la sò curtura umanìstica; friquintau la scola “Capizzi” di Bronti e dopu si scrivìu ô liceu “Gulli e Pennisi” di Jaci; si lauriau nta l’Univirsitati di Catania, unni appoi uttinìu la cattidra di Littiratura Greca.

A l’etati di trent’anni, quannu friquintava li cìrculi mundani e littirari catanisi, appi nu scontru littiràriu cu Ninu Martogliu, ca nta nu primu mumentu s'eppi pri menzu dê pàggini dî rivisti curturali di l'èbbica, ma, ca appoi addivintau nu scontru fìsicu cu nu veru e pròpriu duellu suspinnutu pê firiti ca s'avianu fattu l'unu cu l'àutru.
Doppu ssu duellu, si mìsiru ntô menzu àutri cristiani ca, facènnuli ncuntrari comu pri casu nta nu lucali catanisi, li purtaru a fari paci. Di ssu jornu sti dui addivintaru granni amici.

Francescu fu un pueta ntrèppiti di la vita, dê sintimenti, e fu macari nu pueta malincònicu; nta ogni uccasioni circau di valurizzari lu dialettu, la lingua di la "gintaredda", e macari ca era un pueta dialittali nun fu mai vulgari, particularità ca Federicu De Roberto tinni a suttaliniari.

N'asèmpiu dâ sò puisìa[cancia | cancia la surgenti]

Stidduzzi di lu celu…

Vui ca fa scuru e tannu cumpariti,
quannu spunta lu jiornu v’ammucciati,
stidduzzi di lu celu, e quantu siti?
E poi tutta la notti chi guardati?
La terra di luntanu la viditi?
O nica nica non la scumiati,
ca forsi mancu è, ‘n cunfruntu a vui,
la punta di ‘ma spingila pri nui?
Stidduzzi, ’ntra sta terra accussì nica,
unni da tantu tempu agghiorna e scura,
c’è ’na cusitta quantu ’na muddica
ca si cridi lu re di la natura!
Ma ammàtula s’affanna e s’allammica,
cu li strumenti calcula e misura,
sempri è suspisu ‘nmenzu a lu Misteru
sempri summa lu nenti cu lu zeru.
Livatilu di pena e ci diciti,
stidduzzi, ddocu vui pirchì ci stai?
Fici lu Casu sti munni infiniti,
o movi tuttu la Divinatati?
Ma forsi puru vui vi li faciti
Sti dumanni… e non su’ mancu ascutati;
nui vi guardamu e non nni dati cantu,
e sempri semu na ddu stissu puntu.