Spaccafurnu

Artìculu n vitrina
Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Spaccafurnu
Muttu:  
Nomu ufficiali: Ispica
Riggiuni: Sicilia
Pruvincia: Rausa (RG)
Cuurdinati: 36°47'7"N, 14°54'25"E
Ammustra ntâ mappa
Superfici: 113,5 km²
Abbitanti: 16000 (giugnettu 2015, ISTAT)
Dinzitati: 127 ab./km²
Cumuni cunfinanti: Muòrica, Nuotu (SR), Pachinu (SR), Puzzaddu, Rusalini (SR)
CAP: 97014
Prifissu telefònicu: 0932
Situ ufficiali: http://www.comune.ispica.rg.it/


Spaccafurnu è na cità di 16.000 abbitanti a 30 chilòmitri di Rausa e 50 di Sarausa, canusciuta puru cu lu nomu italianu Ìspica. L'abbitanti si chiàmunu spaccafurnàri.

Si trova a 170 metri supra lu liveddu dû mari e lu tirritoriu, quasi tuttu campagni, cumprenni Santa Maria dû Fucaddu cû 10 chilòmitri di spiaggia, la Marza, li pantana di Longarini e l'isula dî Puorri.

Econumìa[cancia | cancia la surgenti]

L'econumìa di Spaccafurnu si basa principarmenti supra l'agricultura. Li campagni prudùciunu pummaroru, caroti, carciofuli. Sti tri prudotti sunnu espurtati nti tutta l'Italia e all'estiru. Si pruduciunu macari ulivi, racina, mennuli, granu, mais.

Lu turismu, attività chi havi granni putinzialità si limita a na riti di agriturismu criata nti l'urtimi anni, e chi valurizzanu nu tipu di visitaturi ntirissatu â natura e all'architittura. Lu turismu balniari si limita essenziarmenti ê visitatura forasteri di uriggini spaccafurnara. Quarchi stabbilimentu privatu, chi gistisci circa 5% dâ lunchizza dî spiaggi, assicuranu puru na parti di turimu balniari di tipu classicu.

Storia[cancia | cancia la surgenti]

Lu tirritoriu di Ìspica è abbitatu di l'èbbica dû bronzu. Li grutti scavati ntâ timpa sunnu na tistimunianza eloquenti di st'èbbica. Una di sti grutti è canusciuta comu la grutta di S.Ilariuni, unni, secunnu la liggenna, lu santu vissi in eremitaggiu versu lu 330.

Na vista panoràmica di Spaccafurnu

Lu primu documentu scrittu unni la cità è muntuvata è na bolla1093papa Urbanu II, unni sunnu fissati li cunfini dî diòcesi, e la cità di Isbacha è assignata a diòcesi di Sarausa: la vicina cità di Notu avìa statu libbirata dû duminiu mussulmanu sulu dû anni prima.

Ntê sèculi chi sigueru, la cità è muntuvata cu li noma di Ispicae fundus, e poi di Spaccaforno (in italianu). Ntô 1935, la cità cancia lu nomu ufficiali di Spaccaforno a Ìspica.

Quarchi annu doppu, lu 10 di giugnettu 1943 duranti la secunna guerra munniali, Spaccafurnu e Pachinu foru lu tiatru di nu sbarcu alliatu, chi libbirau la zona di l'occupazzioni tudisca. Fu chistu unu di l'episodî ditirminanti di l'avanzata alliata pi la libbirazzioni italiana.

Architittura[cancia | cancia la surgenti]

Li monumenti principali di caràttiri non riliggiusu sunnu lu palazzu Brunu, chi è sedi dû cumuni; lu parcu archeològgicu dâ Forza, li grutti di S. Marcu, d'èbbica paleocristiana.

Li monumenti principali di caràttiri riliggiusu sunnu li chiesî di S. Marìa cu la chiazza semicirculari, òpira di l'architettu Vincenzu Sinatra, dâ Nunziata, la Matrici, lu cunventu e la chiesia dû Càrmunu, e lu cunventu e la chiesia di Gghièsu e riflèttunu tutti lu stili baroccu chi fu aduttatu doppu lu tirrimotu dû 1693 .

L'architittura dî casi e dî palazzi di l'inizziu dû vintèsimu sèculu è nu bonu esempiu di Liberty.

Nasceru a Spaccafurnu[cancia | cancia la surgenti]

Talìa puru[cancia | cancia la surgenti]

Pi sapìrinni cchiossai[cancia | cancia la surgenti]


Wikimedaglia
Wikimedaglia
Chista è na vuci nzirita nni l'artìculu n vitrina, zoè una dî mègghiu vuci criati dâ cumunità.
Fu arricanusciuta lu 24 di aprili 2008

S'hai traduciutu n'artìculu o hai criatu na vuci e riteni ca sia lu casu di fàrila canùsciri picchì è cumpreta n tuttu, signàlila. Naturalmenti, sunnu boni accittati suggirimenti e canciamenti chi mìgghiùranu lu travagghiu.

Signala na vuci          Archiviu         Talìa tutti l'articuli n vitrina