Sant'Ilariuni
Aspettu
(Rinnirizzata di S.Ilariuni)
Sant'Ilariuni (Gaza, 291 - Pafu, 371) nascìu a Gaza, ntâ Palestina, agghiri lu 291. Doppu li studi a Alessandria, s'addidicò a na vita munàstica e viaggiò pi tuttu lu mpiru Rumanu di l'èbbica. Agghiri lu 330 si mbarcò pi la Sicilia, unni prubabbirmenti vissi comu erimita ntâ na rutta â Cava d'Ispica ca porta ancora lu sò nomu. Agghiri la fini dâ sò vita, ntô 365 viaggiò pi l'Italia, la Croazzia e Cipru. Murìu a Pafu ntô 371.
È cunsidiratu lu primu riliggiusu a aviri ntruduciutu n Sicilia na forma di munachèsimu primitiva, distinata appoi a svilupparisi ntî sèculi succissivi cu San Calò e supratuttu cu li Basiliani.