Euru

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Comu si prisenta la munita di 1 euru.
Euru

L'Euru () e' la munita ca si usa nta 20 stati (di 27) di l'Unioni europea. Si cumponi di pìcciuli di 1, 2, 5, 10, 20, 50 cintèsimi, 1 e 2 euru, e di munita di carta di 5, 10, 20, 50, 100, 200 e 500 euru.

Historia[cancia | cancia la surgenti]

N funzioni ntê banchi, a partiri dû 1999, cumincia a circulari ntô 2002 comu munita ùnica pî stati ca rispèttanu li paràmitri di Maastricht ca l'Unioni Europea si detti. N Italia l'euru pigghiau lu postu dâ lira.

La Banca Cintrali Europea è responsàbbili di la gestioni econòmica di la munita.

La forza e la mpurtanza di l'euro ha cunvinciutu diversi àutri nazzioni ca nun fannu parti di l'Unioni Europea, comu lu Montenegru, o lu Kossovu a usari l'euru. Autri stati europei, comu la Bosnia Erzegovina, la Bulgarìa usunu muniti chi hannu nu canciu fissu cu l'euru. Autri stati e tirritori ntô munnu, ma principarmenti 'n Africa, ùsanu lu francu CFA, na munita chi havi nu canciu fissu cu l'euru.

Stati ca ùsanu l'Euru[cancia | cancia la surgenti]

20+4 Stati chi emettunu e usunu l'euru (n blu).
* N violettu li stati ca usunu l'euru senza emittirilu (2).
* N'arancioni li stati ca fannu parti dû sistema munitariu europeu muntuvatu MCE II, ca regula li tassi di canciu dî muniti nazziunali (1)
* e n russu l'autri stati di l'Unioni Europea (5+1).
Stati Adoz­zioni di l'euru 1° Jinnaru
Flag of Austria.svg Austria 1999
Flag of Belgium.svg Belgiu
Flag of Finland.svg Finlandia
Flag of France.svg Francia
Flag of Germany.svg Germania
Flag of Ireland.svg Irlanda
Flag of Italy.svg Italia
Flag of Luxembourg.svg Lussimburgu
Flag of the Netherlands.svg Olanda
Flag of Portugal.svg Portugallu
Flag of Spain.svg Spagna
Flag of Greece.svg Grecia 2001
Flag of Slovenia.svg Slovenia 2007
Flag of Cyprus.svg Cipru 2008
Flag of Malta.svg Malta
Flag of Slovakia.svg Slovacchia 2009
Flag of Estonia.svg Estonia 2011
Flag of Latvia.svg Lettonia 2014
Flag of Lithuania.svg Lituania 2015
Flag of Slovenia.svg Slovenia 2023

La zona euru[cancia | cancia la surgenti]

A stu momentu li stati membri ca partecipanu all'euru su 20: tutti sti paisi inzemmula viene chiamatu "Eurozona", o "Eurolannia". L'ultimi stati ca traseru ntâ zona euru foru la Slovacchia a cuminciari dû 1 di jinnaru 2009, l'Estonia a cuminciari dû 1 di jinnaru 2011; la Lettonia dû primu di jinnaru dû 2014, e la Lituania dû primu di jinnaru dû 2015, e la Slovenia dû primu di jinnaru dû 2023.

Àutri stati o tirritori ca ùsanu l'Euru[cancia | cancia la surgenti]

Andorra, Principatu di Mònacu, Kossovu, Montenegru, San Marinu, Vaticanu.

Lijami di fora[cancia | cancia la surgenti]