Sucità Riliggiusa di l'Amici

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.

La Sucità Riliggiusa di l'Amici eni nu gruppu di pirsuni riliggiusi, ca si ncòntranu picchì ci hannu li stissi cridenzi. Li pirsuni dâ Sucità Riliggiusa di l'Amici sù chiamati "Amici" o Quacchiri (ntô ngrisi quakers prununzatu "cueichers"). La Sucità eni veramenti diffirenti di l'àutri gruppi riliggiusi. Li primi Quacchiri èranu Cristiani ma la riliggiuni oi ncludi macari pirsuni ca nun sù Cristiani. Àbbitanu nta tuttu lu munnu, ma li gruppi cchiù ranni sù ntâ Bulivia, ntô Guatimala, nta l'Innia, nta lu Kenya, nta la Tanzania, ntâ Gran Britannia, e nta li Stati Uniti.

Storia[cancia | cancia la surgenti]

La Sucità di l'Amici accuminzau nta lu 1600 nta la Ngraterra. Oi ci sù circa 600.000 Quacchiri nta lu munnu. Stu nùmmiru eni veramenti nicu si si cumpara cu l'àutri gruppa riliggiusi. Ma macari li racussini, ci sù nu saccu di pirsuni c'hannu ntisu diri dî Quacchiri, picchini sù sperti ntô fari capiri chiaramenti a l'àutri nta chi crìdinu.

Adurazzioni[cancia | cancia la surgenti]

Li Quacchiri adùranu li riuniona pi l'adurazzioni, e nta sti riuniona pìgghianu dicisiona supra chiddu ca li quacchiri avìssiru a fari. Cuegghiè pò jiri a na riunioni dî Quacchiri. Pi fari parti dâ Sucità di l'Amici, a èssiri nvitatu. Chissu succedi quannu li pirsuni dâ riunioni crìdinu ca tu cridi nta li stissi cosi ca crìdinu l'àutri Quacchiri. Sti cridenzi nun sù scritti a nudda banna, picciò accittari a quarcunu pò essiri na dicisioni diffìcili. Li pirsuni a li voti nun si tròvanu d'accordu chi voli significari èssiri nu Quacchiru picchì iddi nun hannu pi daveru dî cridenzi dugmàtichi ca nun si ponnu canciari pi nuddu mutivu.

La riunioni pi l'adurazzioni addura n'ura a munzeddu. Accumenza ca tutti s'assìttanu n silenziu. Chissu eni picchini stannu circannu di scutari a Diu. A li voti, li Quacchiri crìdinu ca Diu voli ca iddi dìcinu quarchi cosa. Quannu chissu succedi, na pirsuna si susi e pigghia la palora dicennu a tutti pubbricamenti lu sò pinzeru. Doppu ca dda pirsuna dissi zocc'avìa a diri tutti s'assìttanu n silenziu attorna. A certi riuniona, ci sù nu munzeddu di genti ca parra, e nta àutri riuniona nun parra nuddu. Li Quaccheri crìdinu ca duranti li riuniona pi l'adurazzioni l'aiuta pi capiri chi è ca voli Diu..

Certi Quacchiri ntâ Mèrica dû Nordi, ntâ Mèrica dû Suddi e nta l'Àfrica hannu riuniona diffirenti. A li voti càntanu canzuni, o addumànnanu a nu pasturi di parrari di quarchi cosa di ntirissanti. Ci hannu puri pirìudi di silenziu ma nun dùranu assai. Sti tipi di Quacchiri di sòlitu ci hannu cridenzi Cristiani mortu forti.

Crirenzi[cancia | cancia la surgenti]

Quasi tutti li Quacchiri addivìdinu li stissi cridenzi:

  • Ugnunu ci avi na luci nterna ca ci dici chi è c'havi a fari. Sta luci veni di Diu n pirsuna.
  • Tutti avìssuru a circari di fari socca Diu voli.
  • Ugnunu avissi a circari di nun fari mali a l'àutri pirsuni.
  • Ugnunu avissi a scutari chi è ca l'àutri pirsuni hannu di diri, macari si nun si d'accordu.
  • Ugnunu avissi a diri sempri la viritati.
  • Ugnunu nun avissi a spènniri troppu sorda supra a iddi stissa, o mintìrisi vistita ca ti fannu pariri riccu.

Li Quacchiri pènzanu ca la viritati eni mpurtanti. Crìdinu ca eni sbagghiatu di fari prumissi. Chissu eni picchini li pirsuni quacchiri avìssuru a diri la viritati tuttu lu tempu. Facennu na prumissa unu sintissi a diri ca stai circannu di èssiri cchiù veru dû nurmali. Nveci, li quacchiri crìdinu ca unu avissi simplicimenti diri chi è ca sta jennu a fari. Chissa eni n'àutra idèa ca causau prubbrema. Li Cuverni spissu e vulinteri vonnu li citadini prumèttiri c'hannu a èssiri pirsuni d'onuri pi lu sò paisi. Nta nu tribbunali, li pirsuni hannu a giurari di diri la viritati. Li Quacchiri s'arrifiùtanu di fari sti cosi. Ora ci sù nu munzeddu di paisi ca dìcinu ca li Quacchiri nun hannu a fari prumissi o giurari. Nveci fannu "affirmazzioni". Chissu sintissi a diri c'hannu a gridari chi eni ca stannu jennu a fari. P'asempiu, nta nu tribbunali avìssiru a diri "Ju affermu ca diciu la viritati, tutta la viritati, e nent'àutru ca la viritati". Àutri pirsuni hannu a diri "Lu giuru" nveci di "Ju l'affermu". Ci sù tribbunali ca dumànnanu si stannu giurannu affirmannu di diri la viritati" e chissu vali accussini pi li Quacchiri e pi chiddi ca nun sù Quacchiri.

separatore

Riliggiuni
Ateismu - Agnosticismu - Monoteismu - Politeismu - Enoteismu - Panteismu - Animismu
Buddismu | Cunfucianismu | Cristianèsimu | Ebbraismu | Giainismu | Innuismu | Islam | Shintuismu | Tauismu | Zoruastrismu
Diu - testi sacri - cleru - eresia - mituluggia - lista di divinitati