Àvula

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Àvula
Muttu:  
Nomu ufficiali: Avola
Riggiuni: {{{riggiuni}}}
Pruvincia: Sarausa (SR)
Cuurdinati: 36°55'0"N, 15°8'0"E
Ammustra ntâ mappa
Superfici: 74,27 km²
Abbitanti: 31.650
Dinzitati: 420 ab./km²
Cumuni cunfinanti: Notu, Sarausa
CAP: 96012
Prifissu telefònicu: +0931
Situ ufficiali: http://www.comune.avola.sr.it


Àvula (Lucarmenti prununziatu Àula, Aila ntâ àutri parrati) è un cumuni di 31.650 abbitanti dâ pruvincia di Sarausa.
Lu centru, a un chilòmitru dû mari Joniu, fu ricostruitu doppu lu tirrimotu di l'11 di jinnaru 1693 secunnu la pianta esagunali assai ardita idiata di l'urbanista licatisi fra' Ancilu Italia:
ogni angulu di l'esagunu hàvi na cresia, ntû menzu di l'esagunu c'è "a ciazza" (chiazza) fatta di quattru quartini, chiddu dû rològgiu e dû museu e chiddu dâ Matrici, dû Santu Prutitturi, San Sebastianu (lucarmenti Sammastianu). Ntû pirìudu di aprili-maju si vìdinu assai cristiani fari a "strata a Sammastianu" partennu dû "Misteri 'i Sanmmastianu", ntâ strata i Saragusa, a circa tri kilometri di Àvula, finu â Matrici; la secunna duminica di maju c'è a festa di San Sebastianu e la dumìnica ô prestu c'è a prucissioni dî "nuri": cristiani vistuti di jancu cû na fascia russa ntû pettu ca fannu a strata prijannu San Sebastianu, l'autru patrunu di Àvula è Santa Vennira ca hàvi la só desta ntâ l'urtima simana di Giugnettu, câ famusa notturna (cursa di bicicletti ntâ una mitati di l'esagunu di sira tardu) e l'ex cura dî cavaddi, a festa si chiudi ô Luniddì cû "cantanti". Ortri â Matrici ad Àvula si pònnu ricurdari puru a Chiesa di San Giuvanni, chidda di Sant'Antoniu, chidda ri Santa Vennira e chidda da Badìa famusa pû stili baroccu. Ntû centru di Àvula ci sunnu macari i Villi fatti ntû stli liberty, inoltri c'è di vìdiri a rotonda, di picca ristaurata, e lu Dolmen. Ntâ muntagna supra Àvula unni una vota surgeva Àvula Antica, si pònnu ammirari a riserva dû Cassibbili chî famusi laghetti. Àvula oji è canusciuta a liveddu ntirnazziunali pi li mennuli: câ pizzuta dî Àvula si fanni i cunfetti, e pi lu vinu ca pruduci, dinuminatu Nero d'Avola, pi lu culuri chi lu carattirizza. Carattirìsticu è u dialettu àvulisi, ca segui i lìnii

mun

Ma nun è mitafunetica e assu migghia â Parrata siciliana urientali nun mit.afunetica

È

È unu re picca paisi ra Sicilia orientali unni si rici "picciotti" nveci di "carusi".

Liami sterni[cancia | cancia la surgenti]

http://www.comune.avola.sr.it/ http://www.avolesi.it

La chiesia dâ matrici.