"Culunialismu" : Diffirenzi ntrê virsioni
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
n Bot: Aggiungo: arz:استعمار; modifiche estetiche |
n Bot: Aggiungo: bs:Kolonijalizam; modifiche estetiche |
||
Riga 1: | Riga 1: | ||
[[File:World_1898_empires_colonies_territory.png| |
[[File:World_1898_empires_colonies_territory.png|thumbnail|320px|destra|La carta giugrafica dû Culunialismu ntô munnu nzinu ô 1920]] |
||
Lu '''Culunialismu''' fu na pràtica addupirata dê stati [[Europa|eurupei]] pi lu sfruttamentu e la spartuta dê paisi di [[Àfrica]], [[Asia]] e [[Ociania]], accuminciata ntô [[sèculu XV]], câ scupruta dê novi terri 'n sècutu a l'esplurazzioni, e ca jìu a finiri ntô [[sèculu XX]], quannu câ [[Guerra Fridda]] si vinni a scanciari cû [[mpirialismu]] [[Stati Uniti|miricanu]] e [[URSS|suvièticu]]. |
Lu '''Culunialismu''' fu na pràtica addupirata dê stati [[Europa|eurupei]] pi lu sfruttamentu e la spartuta dê paisi di [[Àfrica]], [[Asia]] e [[Ociania]], accuminciata ntô [[sèculu XV]], câ scupruta dê novi terri 'n sècutu a l'esplurazzioni, e ca jìu a finiri ntô [[sèculu XX]], quannu câ [[Guerra Fridda]] si vinni a scanciari cû [[mpirialismu]] [[Stati Uniti|miricanu]] e [[URSS|suvièticu]]. |
||
Riga 31: | Riga 31: | ||
[[be:Каланіялізм]] |
[[be:Каланіялізм]] |
||
[[bg:Колониализъм]] |
[[bg:Колониализъм]] |
||
[[bs:Kolonijalizam]] |
|||
[[ca:Colonialisme]] |
[[ca:Colonialisme]] |
||
[[cs:Kolonialismus]] |
[[cs:Kolonialismus]] |
Virsioni dû 23:21, 14 fri 2010
Lu Culunialismu fu na pràtica addupirata dê stati eurupei pi lu sfruttamentu e la spartuta dê paisi di Àfrica, Asia e Ociania, accuminciata ntô sèculu XV, câ scupruta dê novi terri 'n sècutu a l'esplurazzioni, e ca jìu a finiri ntô sèculu XX, quannu câ Guerra Fridda si vinni a scanciari cû mpirialismu miricanu e suvièticu.
Li principali càusi dû culunialismu sunnu:
- Lu bisognu di novi mircati, ca pussèdinu mpurtanti materi primi, e tirritori pâ pupulazzioni eurupea superchiu.
- La valìa di pigghiari pristiggiu ntirnazziunali.
- La cumminzioni di èssiri megghiu comu razza.
Li principali cunziquenzi ntô mentri sunnu:
- La spummintazzioni di frunteri artificiali, ca foru misi di l'eurupei senza niddunu rispettu pê diffirenzi di pòpuli e culturi. Chisti frunteri hannu jutu a pruvucari guerri, ribbilliuni e straggi ca cuntìnuanu macari tutt'oi.
- Lu pèrdiri di l'idintità dê pòpuli culunizzati, picchì veni misa câ forza la cultura eurupea senza tèniri mancu 'n cunzidirazzioni chidda lucali.
- La puvirtà pruvucata dû dipridamentu di tutti li materi primi dû paisi.
- La dilinquenza comu cuntornu a tutta a miseria pruvucata di l'anni dâ sirvitù.