Paisi Baschi

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.


Paisi Baschi

Bannera basca
(Bannera basca)
Simmulu Baschu
(Simmulu Bascu)
Nomu ufficiali : Euskal Autonomia Erkidegoa
Lingua ufficiali: Spagnolu, Bascu.
Capitali: Vitoria-Gasteiz
Tipu di Cuvernu: Riggiunali
Pruvinzi : Álava; Biscaglia; Guipuzcoa
Superfici: 7.234 km²
Abbitanti: 2.124.846 hab
Dinzitati: 293,73 ab./km²
Valuta Euro (€)
Cuntinenti : Auropa
Fusu urariu CET (UTC +1)
CEST (UTC +2)
Sigla automubbilìstica :   ES (España)
Memmuru di : ONU, OSCE, UE, NATO, UEO. (Spagna)
Localization dâ Sicilia

Li Paisi Baschi ('n lingua basca Euskadi) sù na cumunitati autònuma dâ Spagna. Lu sò capulocu è Vitoria-Gasteiz. Cunfina cu la Franza a nord-est, cu la Navarra a sud-est, cu La Rioja a sud, cu la Castigghia e Lion a sud ovest e la Cantabbria a ovest. Li costi dô nord sunnu vagnati di lu Mari Cantabbricu. Assemi cu Navarra (Nafarroa) 'n Spagna e cu Labourd (Lapurd), Soule (Zuberoa) e Vascia Navarra (Nafarroa Behera) 'n Franza, cumpuni lu tirritòriu stòricu bascofunu: Euskal Herria.

Li siquenni pruvinzi fòrmanu la Cumunitati Autònuma dê Paisi Baschi:

Apprima di la Custituzzioni spagnola dô 1978, cu lu sò sistema di cumunitati autònumi, sti tri pruvinzi eranu canusciuti cu lu nomu spagnolu di Provincias Vascongadas. La struttura pulìtica di li Paisi Baschi fu addifinuta ntô Statutu d'Autonumìa di li Paisi Baschi, ca trasìu 'n funzioni lu 25 di uttùviru 1979. Ntô 2003 lu Partitu Nazziunalista Bascu, partitu ô cuvernu dê Paisi Baschi nti ddu annu, prupunìu di canciari stu statutu cu lu "Chianu Ibarretxe". Ma lu pruggettu vinni arrifiutatu di la Cortes Generales (lu parramentu spagnolu).

Pulìtica basca[cancia | cancia la surgenti]

Li liggi di oi stabbilìsciunu ca la Cumunitati Autònuma è cumpunuta di na fidirazzioni di li tri pruvinzi custituenti, ca hannu sempri cuvirnatu sti tirritorî, nzinu a lu sò annittimentu a la Castigghia ntô 1200, cu li proprî liggi, canusciuti comu lu "sistema dê fueros". St'autonumìa, ca assumigghia a chidda dâ Navarra, limitata ntô XIX sèculu e suspinnuta sutta lu Franchìsimu, vinni arricanusciuta di la custituzzioni spagnola di lu 1978.

La custizzioni dô 1978 arricanusci li "diritti stòrichi" e va circannu n'accòrdiu ntra la cintralizzazzioni e lu fidiralìsimu cu la funnazzioni di li cumunitati autònumi.

Partiti pulìtichi[cancia | cancia la surgenti]

Li partiti pulìtichi ca guadagnaru la rapprisintanzia ntô Parramento Bascu n uccasioni dê elizzioni dô 2005, sù:

Econumìa[cancia | cancia la surgenti]

Chidda Basca èni una dê Cumunitati Autònumi Spagnoli cchiù ricca, cu un granni GDP (Gross domesti product) prucàpiti, annicchia chiossai dô 20% supra di la media di l'Unioni Eurupea, misurata a $30,680 USD.

Majuri citati[cancia | cancia la surgenti]

Quasi la mitati dâ pupulazzioni basca campa nti l'ària metrupulitana di Birbau. Chisti sù li citati chiu granni, Birbau cumprinnuta:

  1. Bilbao (354,145)
  2. Vitoria-Gasteiz (226,490)
  3. San Sebastián (183,308)
  4. Barakaldo (95,675)
  5. Getxo (83,000)
  6. Irún (59,557)
  7. Portugalete (51,066)
  8. Santurtzi (47,320)
  9. Basauri (45,045)
  10. Rentería (38,397)

Viditi macari[cancia | cancia la surgenti]


Cumunità autònumi di Spagna Cumunità autònumi di Spagna
Andalusia · Araùna · Asturi · Baliari · Canari · Cantabria · Castigghia‑La Mancia · Castigghia e León · Catalugna · Estremadura · Galizzia · La Rioja · Madrid · Murcia · Navarra · Paisi Baschi · Valencia