Verbi Irrigulari

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.

Ntô Sicilianu, comu nta qual'egghè àutra lingua, ci sunnu verbi irrigulari. Sti verbi càncianu la fini assai voti duranti la cuniugazzioni. L'unicu modu di sapiri quali sunnu è di nzignarisilli a mimoria. Ccà nni listamu un pocu e nni cuniugamu na para pi dari l'asempiu di comu si cumportanu duranti la cuniugazzioni: Diri, vèniri/vinìri, sapìri, vulìri, didùciri, jiri, dari, vidìri, fari, putiri, etc.

Cuniugazzioni di li verbi dari, diri, èssiri, jiri, vèniri/vinìri, vidiri e vulìri:

Modu Ndicativu

Tempu Prisenti
Dari Diri Essiri Jiri Veniri Vidiri Vuliri
Dugnu Dicu Sugnu Vaju Vegnu Viu/vidu Vogghiu
Duni Dici Vai Veni Vidi Voi
Duna Dici È Va Veni Vidi Voli
Damu Dicemu Semu Jemu Vinemu Videmu Vulemu
Dati Diciti Siti Jiti Viniti Viditi Vuliti
Dùnanu Dìcinu Sunnu Vannu Vennu Vìdinu Vonnu
Mpirfettu
Dari Diri Essiri Jiri Veniri Vidiri Vuliri
Dava Dicìa Era Jeva Vinìa Vidìa Vulìa
Davi Dicivi Eri Jevi Vinivi Vidivi Vulivi
Dava Dicìa Era Jeva Vinìa Vidìa Vulìa
Dàvamu Dicìamu Èramu Jèvamu Vinìamu Vidìamu Vulìamu
Dàvavu Dicìavu Èravu Jèvavu Vinìavu Vidìavu Vulìavu
Dàvanu Dicìanu Èranu Jèvanu Vinìanu Vidìanu Vulìanu

Ntò Sicilianu lu futuru è usatu raramenti, a lu sò postu si usa lu prisenti indicativu, o l'infinitu aiutatu di n'autru verbu:

Si Diu voli e campàmu dumani nni vidèmu, Dumani vaiu mpalermu

Passatu prossimu
Haju Datu Dittu Statu Jutu Vinutu Vistu Vulutu ecc.
Passatu Rimotu
Dari Diri Essiri Jiri Veniri Vidiri Vuliri
Desi/Detti Dissi Fui Jivi Vinni Vitti Vosi
Dasti Dicisti Fusti Jisti Vinisti Vidisti Vulisti
Desi/Detti Dissi Fu Jiu Vinni Vitti Vosi
Dèsimu/Dèttimu Dìcemmu Fomu/Fumu Jemmu Vìnnimu Vìstimu Vòsimu
Dàstivu Dicìstivu Fùstivu Jìstivu Vinìstivu Vidìstivu Vulìstivu
Dèsiru/Dètteru Dìciru Foru/Furu Jeru Vìnniru Vìstiru Vìsiru
Trapassatu prossimu
Avìa Datu Dittu Statu Jutu Vinutu Vistu Vulutu ecc.

Cungiuntivu

Prisenti

Comu lu prisenti Ndicativu.

Mpirfettu
Dari Diri Essiri Jiri Veniri Vidiri Vuliri
Dassi Dicissi Fussi Jissi Vinissi Vidissi Vulissi
Dàssimu Dicìssimu Fùssimu Jìssimu Vinìssimu Vidìssimu Vulìssimu
Dàssivu Dicìssivu Fùssivu Jìssivu Vinìssivu Vidìssivu Vulìssivu
Dàssiru Dicìssiru Fùssiru Jìssiru Vinìssiru Vidìssiru Vulìssiru
Passatu Prossimu
Avissi Datu Dittu Statu Jutu Vinutu Vistu Vulutu ecc.

Cundizzionali

(usatu raramenti)
                            Prisenti
                vinirrìa                    vurrìa                
                vinirrìssi                  vurrìssi               
                vinirrìa                    vurrìa                 
                vinirrìavu                  vurrìavu
                vinirrìamu                  vurrìamu 
                vinirrìanu                  vurrìanu
                             Passatu            
                  Avirrìa vinùtu     Avirrìa vulùtu

Mpirativu

                 Veni                     voi
                 Vegna                    vogghia  
                 Vinemu                   vulemu
                 Viniti                   vuliti               
                 Vègnanu                  vògghianu

Nfinitu

                         Prisenti
                                        
                 Vinìri                   Vulìri                 
                          Passatu
               
             Avìri vinùtu                Avìri vulùtu     

Participiu

                          Passatu                           
                 Vinùtu                  Vulùtu                     

Gerundiu

                         Prisenti
                          
                  Vinènnu               Vulennu    
                          Passatu
                   
               Avènnu vinùtu         Avènnu vulùtu 


Formi Riflissivi

Nni la forma riflissiva lu verbu discrivi chiddu chi fa lu suggettu:

                            Mi divèrtu                           
                            T'addummìsci                     
                            Si lava                                 
                            Ni susèmu                         
                            Vi curcàti                            
                            Si talìanu                             

Formi Passivi

Nta la forma passiva lu suggettu ricivi l'azioni:

                          Sugnu curatu
                          Siti amati
                          Eranu ammazzati
 Verbu Ausiliari
 Verbi Rigulari
 Autri Formi Spiciali

Wikipedia:Grammatica