Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Ntô Sicilianu, comu nta qual'egghè àutra lingua, ci sunnu verbi irrigulari. Sti verbi càncianu la fini assai voti duranti la cuniugazzioni. L'unicu modu di sapiri quali sunnu è di nzignarisilli a mimoria. Ccà nni listamu un pocu e nni cuniugamu na para pi dari l'asempiu di comu si cumportanu duranti la cuniugazzioni: Diri, vèniri/vinìri, sapìri, vulìri, didùciri, jiri, dari, vidìri, fari, putiri, etc.
Cuniugazzioni di li verbi dari, diri, èssiri, jiri, vèniri/vinìri, vidiri e vulìri:
Modu Ndicativu
Dari Diri Essiri Jiri Veniri Vidiri Vuliri
Dugnu Dicu Sugnu Vaju Vegnu Viu/vidu Vogghiu
Duni Dici Sì Vai Veni Vidi Voi
Duna Dici È Va Veni Vidi Voli
Damu Dicemu Semu Jemu Vinemu Videmu Vulemu
Dati Diciti Siti Jiti Viniti Viditi Vuliti
Dùnanu Dìcinu Sunnu Vannu Vennu Vìdinu Vonnu
Dari Diri Essiri Jiri Veniri Vidiri Vuliri
Dava Dicìa Era Jeva Vinìa Vidìa Vulìa
Davi Dicivi Eri Jevi Vinivi Vidivi Vulivi
Dava Dicìa Era Jeva Vinìa Vidìa Vulìa
Dàvamu Dicìamu Èramu Jèvamu Vinìamu Vidìamu Vulìamu
Dàvavu Dicìavu Èravu Jèvavu Vinìavu Vidìavu Vulìavu
Dàvanu Dicìanu Èranu Jèvanu Vinìanu Vidìanu Vulìanu
Ntò Sicilianu lu futuru è usatu raramenti, a lu sò postu si usa lu prisenti indicativu, o l'infinitu aiutatu di n'autru verbu:
Si Diu voli e campàmu dumani nni vidèmu , Dumani vaiu mpalermu
Haju
Datu
Dittu
Statu
Jutu
Vinutu
Vistu
Vulutu
ecc.
Dari Diri Essiri Jiri Veniri Vidiri Vuliri
Desi/Detti Dissi Fui Jivi Vinni Vitti Vosi
Dasti Dicisti Fusti Jisti Vinisti Vidisti Vulisti
Desi/Detti Dissi Fu Jiu Vinni Vitti Vosi
Dèsimu/Dèttimu Dìcemmu Fomu/Fumu Jemmu Vìnnimu Vìstimu Vòsimu
Dàstivu Dicìstivu Fùstivu Jìstivu Vinìstivu Vidìstivu Vulìstivu
Dèsiru/Dètteru Dìciru Foru/Furu Jeru Vìnniru Vìstiru Vìsiru
Avìa
Datu
Dittu
Statu
Jutu
Vinutu
Vistu
Vulutu
ecc.
Cungiuntivu Comu lu prisenti Ndicativu .
Dari Diri Essiri Jiri Veniri Vidiri Vuliri
Dassi Dicissi Fussi Jissi Vinissi Vidissi Vulissi
Dàssimu Dicìssimu Fùssimu Jìssimu Vinìssimu Vidìssimu Vulìssimu
Dàssivu Dicìssivu Fùssivu Jìssivu Vinìssivu Vidìssivu Vulìssivu
Dàssiru Dicìssiru Fùssiru Jìssiru Vinìssiru Vidìssiru Vulìssiru
Avissi
Datu
Dittu
Statu
Jutu
Vinutu
Vistu
Vulutu
ecc.
Cundizzionali
(usatu raramenti)
Prisenti
vinirrìa vurrìa
vinirrìssi vurrìssi
vinirrìa vurrìa
vinirrìavu vurrìavu
vinirrìamu vurrìamu
vinirrìanu vurrìanu
Passatu
Avirrìa vinùtu Avirrìa vulùtu
Mpirativu Veni voi
Vegna vogghia
Vinemu vulemu
Viniti vuliti
Vègnanu vògghianu
Nfinitu Prisenti
Vinìri Vulìri
Passatu
Avìri vinùtu Avìri vulùtu
Participiu Passatu
Vinùtu Vulùtu
Gerundiu Prisenti
Vinènnu Vulennu
Passatu
Avènnu vinùtu Avènnu vulùtu
Formi Riflissivi Nni la forma riflissiva lu verbu discrivi chiddu chi fa lu suggettu:
Mi divèrtu
T'addummìsci
Si lava
Ni susèmu
Vi curcàti
Si talìanu
Formi Passivi Nta la forma passiva lu suggettu ricivi l'azioni:
Sugnu curatu
Siti amati
Eranu ammazzati
Verbu Ausiliari Verbi Rigulari Autri Formi Spiciali
Wikipedia:Grammatica
