Prima guerra munniali

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
(Rinnirizzata di Prima verra munniali)
Granni Guerra
Ncapu jennu 'n senzu urariu: la battagghia dâ Somme; carri armati; na navi; surdati ngrisi chî màschiri duranti la battagghia dâ Somme, apparecchi di bummardamentu
Data1914 - 1918
LocuItalia, Mpiru austru-ungaricu, Girmania, Russia, Francia, Regnu Unitu, Spagna
Canciamentu tirrituriali◾Cascatuna dû Mpiru austru-ungaricu, Mpiru Uttumanu e del Mpiru russu

◾Spartuta dû Mpiru Uttumanu e dî culonii tudischi tra li putenzi vincitrici

◾Criazzioni dâ Sucità dî Nazzioni
Schieramenti
Mpiru russu (nzinu ô 1917); Francia; Regnu Unitu; Italia (dû 1915); Serbia; Belgiu; Giappuni; Portugallu (dû 1916; Rumanìa (dû 1916); Stati Uniti (dû 1917]]); Grecia (dû 1917).Mperu Austru-ungaricu; Girmania; Mpiru Uttumanu; Bulgarìa
Cummannanti
Effittivi
20 miliuna militari16 miliuna militari
Pèrditi
9 miliuna militari12 miliuni militaria
21 miliuna pirduti

La Prima guerra munniali (pi li cuntimpurànii Granni guerra) fu lu cunfrittu accuminzatu lu 28 di giugnettu1914 doppu l'ammazzatina di l'archiduca Franciscu Firdinannu, aredi di lu tronu di lu Mpiru austru-ungaricu, chiumputa a Sarajevu (Bosnia) lu 28 di giugnu1914 di parti di lu studenti nazziunalista serbu-busnìacu Gavrilo Princip, e accabbatu l'11 di nuvèmmiru1918 cu la rinnuta di la Girmania.

Storia[cancia | cancia la surgenti]

 sò accuminzagghia la Prima guerra munniali vidi lu ncontru di lu Mpiru cintrali di Girmania e Austria-Ungarìa contru a la Serbia, lu Muntinegru, lu Bergiu e li nazzioni di la Ntisa Trìplici: Francia, Regnu Unitu (chî Dominion) e la Russia.

Lu cunfrittu s'allaricau succissivamenti a chiù nazzioni. Traseru n guerra alliati di lu Mpiru cintrali: lu Mpiru Uttumanu (1914) e la Bulgarìa (1915).
Traseru n guerra alliati di la Ntisa Trìplici: lu Giappuni (1914), L'Italia, ca lassau l'Allianza Trìplici (1915), lu Portugallu (1916), la Rumanìa (1916), li Stati Uniti (1917), Panama (1917), Cuba (1917), la Grecia (1917), lu Siam (1917), la Libberia (1917), la Cina (1917), lu Brasili (1917), lu Guatemala (1918), lu Nicaragua (1918) è lu Costarica (1918).

Tutti li cuntinenti participaru accussì ca si potti difiniri la guerra comu "munniali", pi la prima vota ntâ storia.

Ntâ Turchìa[cancia | cancia la surgenti]

Lu 25 di aprili1915 nu squatruni di l'Australia e dâ Nova Zilanda cummattìa: li forzi d'ANZAC attàccanu la Turchìa ntâ pinisula di Gallìpuli unni mòrinu tanti surdati d'ogni latu.

Viditi puru[cancia | cancia la surgenti]

Commons
Commons
Lu Wikimedia Commons havi 'na catigurìa cca conteni media su Prima guerra munniali