Brasili

Artìculu n vitrina
Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
La bannera di lu Brasili.

Lu Brasili è nu statu di l'America miridiunali. Havi 207 miliuna di abbitanti i è lascu 8 miliuna di chilòmitri quatrati. Lu Brasili occupa mitati di l'America miridiunali i è lu paisi cchiù granni pi estinsiuni e pi lu nùmmaru di abbitanti. La lingua parrata è lu purtughìsi, la munita è lu "real" e la furma di cuvernu è la ripùbbrica prisidinziali.

Giografìa[cancia | cancia la surgenti]

Lu Brasili cunfina cu l'Argintina, la Bolivia, la Colommia, la Guyana francisi, lu Perù, lu Surinami, l'Uruguai e lu Venezuela.
Li sò catini muntagnusi nun sunnu assai àuti, sparti di lu Pico da Neblina (3014 m).

Rio di li Amazzoni.

Lu rilìvu è spartutu nni arcuni granni riggiuni: a nord lu Massicciu di la Guyana, di urìggini antichissima, cu n'autizza midia di 500 metri; l'Amazzonia, ca s'attrova a lu nord-ovist di lu Paisi e lu Mato Grosso, a lu centru.
Li costi si sviluppanu nni lu Oceanu Atlanticu pi 7400 chilumitri: n geniri su bassi e sabbiusi nti la parti sittintriunali, àutri e sdirrupati nti lu centru. Li ciumi e li lachi su migliara, li cchiù mpurtanti su lu Paranà e lu Rio di li Amazzoni. Lu clima è equaturiali: la timpiratura pò agghicari a 27° C. Nni li costi, mmeci, lu clima è timpiratu, pi li friquenti chiuvuti.

Storia[cancia | cancia la surgenti]

Nzinu a lu 1500 lu Brasili era abbitatu di pupulazzioni ndìggini, ca campàvanu nti li guddefi equaturiali, n granni capanni custruiti cu li fogghi. Appoi, lu navigaturi Pedro Alvares Cabral culunizzò lu tirritòriu. La fascia custera vinni spartuta n pruprietà assai granni. Poi vinni ntruduciuta macari la curtivazzioni di la canna di zùccaru e lu Brasili addivenni lu cchiù granni curtivaturi di lu munnu (nzèmmula a Cuba).
Nta lu 1822 lu Brasili uttinìu la nnipinnenza. A pàrtiri di lu 1930 cci fu nu pirìudu di viulenta dittatura, ca accabbò nti lu 1988, quannu vinni appruvata la custituzzioni ca è n viùri ancora òi.

La pupulazzioni[cancia | cancia la surgenti]

Cu casi 207 miliuna di abbitanti (2017), lu Brasili è lu paisi cchiù pupulusu di l'America di lu sud. Li brasiliani su nu pòpulu juvani: lu 47 pi centu havi menu di 20 anni. Lu 6% di la pupulazzioni è cumpunuta di nìuri, discinnenti di li schiavi africani.
Ergu lu semu davanti a na sucitati multiètnica. Nzinu a la nnipinnenza di lu paisi la maggiuranza di li janchi era di urìggini purtughisi: di lu 1822 arrivaru immigrati di tuttu lu munnu.
La lingua ufficiali di lu Brasili è lu purtughisi. La furma di urdinamentu è na ripùbbrica di tipu prisidinziali, spartuta nti 26 stati fidirati. Ogni statu havi li propi leggi e li propi usanzi. Lu prisidenti veni eleggiutu di lu pòpulu doppu 4 anni.

22 miliuna di abbitani sono italiani o discendenti, com orgoglio per esseri italiani

Ecunumìa[cancia | cancia la surgenti]

São Paulo

Lu Brasili havi assai risorsi naturali. Nfatti cci su ricchi jacimenti di pitròliu ca lu fannu unu di cchiù granni espurtaturi. Pi la abbunnanza di la forza di travagghiu e lu sviluppatu liveddu ticnulòggicu e scientìficu ponnu cumpètiri a liveddu munniali nti li attivittati di sitturi e di pruggittazzioni.
Di l'àutra banna, pirò, lu Brasili s'sttrova a cummàttiri la misèria: cchiù di la mitati di la populazzioni campa ntâ puvirtati casi tutali e ntâ fami. Pi chissu la sò situazzioni suciali i ecunòmica pò èssiri paraunata a chidda di l'Innia
Lu Brasili pruduci cafè, agrumi, zùccaru, sòja, tabaccu, mais, banani, cacau e cuttuni. Lu paisi è videmma a li primi posti pi l'allivamentu di buvina, ca è n'attivitati tradizziunali.
Pi zoccu arriguarda la nnùstria, sunnu assai sviluppati li sitturi di li telicumunicazzioni e l'elittrònica.

Li Citati dû Brasili[cancia | cancia la surgenti]

Talìa puru[cancia | cancia la surgenti]



Logo of SACN Cumunità dî Nazzioni dâ Mèrica dû Sud (CSN)
Argintina | Bolivia | Brasili | Cili | Colombia | Ecuaturi | Gujana | Paraguai | Perù | Surinami | Uruguai | Venezzuela


Paisi dû Munnu | Amèrica
Amèrica Sittintriunali: Canadà | Stati Uniti | Mèssicu
Amèrica Cintrali: Aiti | l'Antilli | (li) Bahama | Belizi | Barbados | Costa Rica | Cubba | Dominica | Guatemala | Giamaica | Grenada | Honduras | Nicaragua | Panamà | Ripùbbrica Duminicana | El Salvador | Saint Kitts e Nevis | Santa Lucia (nazzioni) | Saint Vincent e Grenadine | Trinidad e Tobagu
Amèrica Miridiunali: Argintina | Bolivia | Brasili | Cili | Colombia | Ecuaturi | Gujana | Paraguai | Perù | Surinami | Uruguai | Venezzuela


Wikimedaglia
Wikimedaglia
Chista è na vuci nzirita nni l'artìculu n vitrina, zoè una dî mègghiu vuci criati dâ cumunità.
Fu arricanusciuta lu 29 di maiu 2009

S'hai traduciutu n'artìculu o hai criatu na vuci e riteni ca sia lu casu di fàrila canùsciri picchì è cumpreta n tuttu, signàlila. Naturalmenti, sunnu boni accittati suggirimenti e canciamenti chi mìgghiùranu lu travagghiu.

Signala na vuci          Archiviu         Talìa tutti l'articuli n vitrina