Pirduta dâ «E» ô principiu dî palori

Ntâ lingua siciliana, la pirduta dâ "e" nizziali nun accintata è nu finòminu urdinariu, puru siddu chistu succedi supratuttu ntâ lingua parrata.

Diffusioni

• Nta tutti l'àrii di la Sicilia, ntâ lingua parrata, li palori ponnu pèrdiri o no la "e" nizziali nun tònica ("~cillènti", "~murròiti", "~sèmpiu", "~ducazziòni", "~sìggiri", ecc.).

• Nta arcuni zoni, la "e" nizziali nun accintata è rinchiazzata di na "a" nizziali ("asèmpiu", "aducazziòni", "accillènti", "asàttu", "alincàri", "arrùri", "asaudìri", "atèrnu", "asìstiri", "abbreu", ecc.). Stu finòminu esisti puru nta la lingua corsa ntâ quali attruvamu palori comu: "asempiu", ecc.

• Nta quarchi zona dâ Sicilia, la "e" nizziali nun accintata sulu è addibbuluta nta na "i" nizziali ("itàti", "indìvia", "Iduardu", "irvicèdda"/"irvùzza", "ivèntu", "iròi", ecc.).

Nu finòminu prisenti nta àutri lingui

Ci voli nutari ca stu finòminu funèticu nun è tìpicu sulu dû sicilianu, pirchì asisti nta àutri lingui neolatini, comu p'asempiu la lingua corsa ca havi li furmi:

esàme / asàmini (zoè 'n sicilianu: "esami")

esaminà / asaminà (zoè 'n sicilianu: "esaminari")

espressivu / sprissivu (zoè 'n sicilianu: "sprissivu")

ecc.

Àutri asempi

ecclesiàstica -> acclisiàstica, accrisiàstica, ccrisiàstica

ecc.

Rifirimenti ca ùsanu palori cu la "e" nizziali nun tònica

• Vucabbulariu di Camilleri, 1998
• Vucabbulariu di Lucio Zinna - Antares Editrice, 2002

Rifirimenti ca ùsanu palori cu la "a" mmeci di la "e" nizziali nun tònica

• Vucabbulariu di Lucio Zinna - Antares Editrice, 2002

Sicilianu standard usatu ntâ wikipedia siciliana

Raccumannamu d'usari li formi siciliani cumpreti (erèdi"/"arèdi", "elàsticu"/"alàsticu", "estàti"/"astàti", "ebbrèu"/"abbrèu", ecc.) mmeci di chiddi accurzati ("~redi", "~làsticu", "~stàti", ecc.), puru siddu nun cunzidiramu l'usu di st'ùrtimi comu n'erruri. Accura, pi arcuni palori siciliani "novi" (chiddi ca vèninu dû talianu), è megghiu lassari la "E", picchì canciannu la "E", la palora pò èssiri cunfusa cu àutri palori (p'asempiu: elementu e alimentu).