Nfurmàtica
'A nfurmàtica jè la scienza cchì tratta dî computer, ntê ssò aspetti tiuretici, dî supportu fìsicu (hardware) e dî prugrammazzioni pâ criazzioni dî software.
Si occupa dô trattamentu dê nfurmazzioni attraversu sistemi automatizzati, dâ mplimentazzioni dî alguritmi e appricazzioni.
Storia
[cancia | cancia lu còdici]'A nfurmàtica nasci assai prima dê computer ccù 'a mminzzioni dô àbbacu cchì, nonostanti 'a ssò simplicitati jè unu dê primi sistemi dî calculu. Succissivamenti vèni mmintata l'àlgibbra grazzî all'àrabbu-pirsianu al-Khwarizmi.
Ntò 1951 mmeci nasci 'a nfurmàtica muderna grazzî a John von Neumann e Alan Turing e mengunu mmintati i primi computer còmu a machina dî Turing.
Vucabbulariu
[cancia | cancia lu còdici]- Alguritmu – processu dî calculu pâ risoluzzioni dî un prubblema ditirminatu 'n un ditirminatu nummuru dî passi, termini dirivatu dô Àrabbu al-Khwarizmi, mminturi dâ álgibbra.
- Appricazzioni – cchìu spicificu "appricazzioni 'nfurmàtica", prugramma usatu pî fàri na ditirminata attivitati
- Bit – (cuntrazzioni dô Ingrisi "Binary digit") unitati minima dî nfurmazzioni diggitali ccù 2 stati (1; Viru/Aḍḍumatu) (0; Falsu/Astutatu)
- Byte – unitati dî nfurmazzioni ranni 8 bit, usata còmu unitati dî misura dâ memoria
- Computazzioni – processu dî calculu ccù passaggi dî nummuru finitu attraversu opirazzioni ilimintari
- DB o Database – struttura ordinata dî nfurmazzioni cchì pirmetti u canciamentu dê dati sarbati
- DDOS – Tipu dî attaccu 'nfurmàticu pî disabbilitàri un sistema attraversu a sovrabbondanza dî richiesti
- File – nzemi dî dati cchì segunu na struttura, utilizzati pî sarbari contenuti dî ogni tipu
- Hacker – utenti praticu cchì sapi còmu usàri un prugramma a pienu dê so capabbilitati pî ssò fini, simili anchi a Power User, un utenti cchì sapi còmu usàri un prugramma ô ssò massimu
- Hardware – nzemi dî cumpunenti cchì formunu u computer
- Nfurmàtica quantistica – branca dâ nfurmàtica cchì usa i quanti pô calculu dî alguritmi avanzati e racculti dî dati complessi
- 'Nterfazza grafica – menzu dî comunicazzioni grafica tra computer e utenti, attraversu u signali vìdiu pî nu schermu o proittaturi
- SaaS – (cuntrazzioni dô Ingrisi "Sofware as a Service") mudeḍḍu business 'nfurmàticu basatu su vìnniri software su commissioni
- Sistema upirativu – nzemi dî software pî pirmettiri a na machina dî fununziàri currittamenti e aggevulàri l'utenti
- Software – prugramma 'nfurmàticu isiguitu rincoḍḍu a na machina, diversu u software di basi cchì cuntrolla a machina dâ u software applicativu cchì jè isiguitu dô sistema
