Loira
La Lòira (n francisi: Loire) è lu ciumi cchiù longu dâ Francia chî sô 1.020 chm. Lu sô bacinu di 117.000 chmq òccupa cchiù di un quintu dû tirritoriu francisi. La Loira nasci ntô Massìcciu Cintrali, ntô cumuni di Sainte-Eulalie, ntô dipartimentu di l’ Ardèche (07), a 1.408 mitri supra lu liveddu dû mari. N rialitati, la Loira è a l'urìggini custituita di cchiù ciùmira nici ca si jùnciunu prugrissivamenti. La Loira finisci nta l'Ocèanu Atlànticu cûn estuariu ca s'attrova vicinu a Saint-Nazaire, ntô dipartimentu dâ Loira Atlàntica. La purtata media è irrigulari. Idda è di 350 m³/s a Orléans e di 900 m³/s versu l'estuariu. Dognitantu pò arrivari a 2.000 m³/s nta l'àuta Loira e addirittura a 7.000 m³/s ntâ vàscia Loira ntê perìudi di ciumara. Di stati, la purtata di 10 m³/s a Orléans nun è rara. Pi chista raggiuni, la maggior parti dû ciumi nun è navigabbili. Fu un assi di navigazzioni assai mpurtanti macari pû trasportu dî merci e oggi è navigabbili sulu cu vapori grossi di l'estuariu nzinu a Nantes. La vaddata dâ Loira situata ntra Sully-sur-Loire e Chalonnes è dû 2000 ntâ lista dû Patrimoniu di l'Umanitati di l’UNESCO pâ prisenza di nummarusi casteddi rinascimentali nta sta banna. Pari ca urigginariamenti, la Loira si jttàu ntâ Senna, nzinu quannu un eventu geològgicu nni canciàu lu percorsu versu l’ocèano.
Ntâ lingua francisi, "ligérien" (masculinu) e "ligérienne" (fimmininu) sunnu li aggettivi rilativi â Loira e deriva dû latinu "Liger".
Lu nomu di chisti dipartimenti francisi veni dû nomu dû ciumi:
- Indre-et-Loire (37)
- Loira (42)
- Àuta Loira (43)
- Loira Atlàntica (44)
- Maine-et-Loire (49)
- Saône-et-Loire (71)
Macari la riggiuni francisi Pays de la Loire (Paisi dâ Loira) si pigghia lu nomu dû ciumi.
Principari citati attravirsati
[cancia | cancia la surgenti]
Rifirimenti: La Loira in italiano