Tubbirculosi

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Li nfurmazzioni arripurtati cani hannu sulu nu scopu illustrativu: nun sunnu rifirìbbili a priscrizzioni e mancu a cunsigghi mèdichi – Pi piaciri liggìtivi l'avvirtimenti
Batteriu dâ tubbirculosi

A Tubbirculosi eni na maladìa 'nfittiva ca jeni causata dei battiria.
Jeni cumunimenti canusciuta comu TB 'nta li paisi anglusassuni.
Li pirsuni ca soffrunu di tubbirculosi giniralmenti tussìsciunu assai.
Sièntunu duluri nta lu piettu e si sentunu stanchi.
Si analizzamu â storia ci sunu nu munzieddu di pirsuni ca criparru pâ tubbirculosi.
I cchiu antichi signa fuorri truvati nta li mummii igizzioani antichi di 4.400 anni fa.
Uoggi ponu ssiri curati cu miricini antibiotichi.
Ntaq ogni casu ci sunu ancora assai pirsunu ca mòrunu ppi sta maladìa ongi annu, particularmenti nta li paisi unni c'eni picca i manciari.

Comu si trasmetti[cancia | cancia la surgenti]

A tubbirculosi si trasmetti cu nu battiriu ciamatu Mycobacterium tuberculosis.
Lu sintumu incrudi na mala tussi ca nun finisci mai, duluri nta lu piettu, scracchiamentu ri sancui.
, stanchizza, perdita di pisu, sèntiri fridu e surari i notti.

A tubbirculosi eni cuntaggiosa, ca significa ca po ssiri trasmissa di pirsuna a pirsuna.
A maladìa pò ssiri trasmessa di gocci di acqua ca sunu ispirati di li purmuna da pirsuna infetta quannu rispira.
Se a pirsuna avi tussi, starnutisci o scracchìa senza mintirisi a manu supra a ucca, ponu facirmenti trasmettiri li battiria cchiu facirmenti.
Li pirsuni sa 'nfettanu rispirannu li gucciulini d'acqua ca su trasmessi di na pirsuna 'nfetta.
Si na pirsuna dormi e, 'n ginirali, vivi assemi a una ca avi a tubbirculosi, c'eni nu 22% di pussibbilitati ca vinissiru macari iddi anfittati ca maladia.
Ci su nu munzieddu di pirsuni ca anu a tubbirculosi nta lu loru sistema ma nun sanu ca jeni chissu ca i fa sèntiri mali.
Chissu eni ciamatu tubbirculosi "latenti".
Si na pirsuna addiventa infittatu câ tubbirculosi c'eni nu 90% di pussibbilitati ca putissi asviluppari n'infizzioni latenti di tubbirculosi, chissu stapi a significari ca nun s'ammalanu o 'nfettanu autri pirsuni.
'Nta ogni casu, c'eni na pussibbilitati dô 10% ca l'infizzioni putissi svilupparisi nta na Maladìa di Tubbirculosi Attiva e nu certu puntu di la vita di la pirsuna.
Li pirsuni ca janu tubbirculosi latenti nun ponu anfittari autri pirsuni.
A maladìa addiventa 'nfittiva sulu quannu a pirsuna s'ammala.