Svevia
La Svevia (n tudiscu: Schwaben o Schwabenland) è na riggiuni stòrica e linguìstica dâ Girmania.
La majur parti dâ riggiuni stòrica dâ Svevia fa oi parti dû Baden-Württemberg (lu statu stòricu dûl Württemberg e la pruvincia di Hohenzollern).
La riggiuni linguìstica cumprenni li zoni n cui veni parratu lu tudiscu alimannu e cchiù prupriamenti chiddi n cui veni parratu lu Schwäbisch, lu svevu.
Storia
[cancia | cancia lu còdici]Li Suebbi
[cancia | cancia lu còdici]2000 anni fa li Suebbi o Suevi èranu pòpulu girmànicu d'urìggini di na zona vicinu ô Mari Bàlticu. L'Alimanni foru cuvirnati di re nnipinnenti pi tuttu li sèculi IV e V.
Lu Ducatu di Svevia
[cancia | cancia lu còdici]La Svevia addivintau nu ducatu sutta lu regnu dî Franchi ntô 496, n sèquitu â cummattimentu di Tolbiac. La Svevia fu unu dîi ducati d'urìggini dâ Francia livanti, lu Sacru Rumanu Mperu comu poi si sviluppò ntê sèculi IX e X. Li Hohenstaufen (la dinastìa di Fidiricu Barbarossa chi era lu nannu di Fidiricu II di Hohenstaufen, o Fidiricu I di Sicilia), cuvirnaru lu Sacru Rumanu Mperu ntê sèculi XII e XIII. Curradinu di Hohenstaufen era l'ùrtimu Hohenstaufen dû 29 di uttùviru 1268, e lu ducatu vinni spartutu.
Svevi cèlibbri
[cancia | cancia lu còdici]- Fidiricu Barbarossa (Mpiraturi dû Sacru Rumanu Mperu)
- Fidiricu II di Hohenstaufen, o Fidiricu I di Sicilia
- Johann Georg Faust (prutagunista di racconti e drammi)
- Johannes Kepler (astrònumu e matimàticu)
- Friedrich Schiller (stòricu e scritturi)
- Rudolf Diesel (mminturi)
- Robert Bosch (mminturi)
- Carl Benz (inventore)
- Nikolaus August Otto (mminturi)
- Felix Wankel (mminturi)
- Erwin Rommel (ginirali dâ Secunna guerra munniali)
- Roland Emmerich (riggista)
- Jürgen Klinsmann (jucaturi di palluni)
- Albert Einstein (fìsicu)
- Hermann Hesse (pueta, scritturi, Premiu Nobel pâ Littiratura ntô 1946)
- Roland Asch (pilota)