Storia dâ Russia

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Lu zar di Russia Ivan IV, lu tirrìbbili.

La Storia dâ Russia cuminza versu lu 900 cu li principati vichinghi, chi si unerru versu l'annu 1000 cu lu regnu di Oleg a Kiev. E' lu piriudu dâ cristianizzazzioni dî vasti tirritoria di l'Est accuminzata di Cirillu e Metodiu chi ntruducunu puru nu novu arfabbetu dirivatu dû grecu e chi s'adatta ê soni di la lingua parrata.

Di lu mediuevu a nascita di nu statu putenti[cancia | cancia la surgenti]

La cità di Mosca fu funnata sulu versu lu XIII sèculu. Vittima di attacchi mongoli duranti tuttu lu mediuevu, la Russia sappi addivintari na putenza riggiunali di na certa mpurtanza. Na mprunta assai mpurtanti fu lassata di Ivan lu Tirribbili, lu primu diriggenti a frigiarisi dû titulu di zar a mità dû XVI sèculu. San Pietruburgu, chi divinni n tempi cchiù moderni la capitali di lu mpiru zarista, fu funnata di Pietru lu granni all'inizziu dû XVIII sèculu. Ntê sèculi chi siguèrru, lu mpiru russu agghicàu a mantèniri lu cuntrollu dî tirritori asiatichi, nzinu all'Alaska, vinnùta all'amiricicani ntô XIX sèculu. Ntô 1812, all'èbbica dû zar Alissandru lu ginirali Michail Illarionovič Kutuzov rinesci a battiri l'esercitu di Napuliuni chi avia ggià trasutu a Mosca. La cità avìa statu bruciata dê russi, e l'esercitu francisi, chi avìa già subbitu gravi perditi â battagghia di Borodinu, appi a ritiràrisi a causa du nvernu russu pi cui nun era equipaggiatu.

La Russia moderna[cancia | cancia la surgenti]

Lu XX sèculu è marcatu di la fini di lu putiri mpiriali e la rivoluzzioni bolscevica guidata di Lenin ntô 1917 e chi instaura in Russia e ntê tirritori sutta lu sò putiri, la cusidditta Unioni suviètica, nu riggimi cumunista. Sta fasi dura nzinu ô 1991 cu la dissuluzzioni di l'Unioni suviètica e l'instaurazzioni di nu statu di dirittu sutta na forma di ripubblica prisidinziali. Lu capu di statu attuali è Vladimir Putin.

Li diffirenti ebbichi storichi[cancia | cancia la surgenti]

La storia dâ Russia si pò classificari 'n pirìudi storici chi currispùnninu a:

Talìa puru[cancia | cancia la surgenti]