Va ô cuntinutu

Sucialdimucrazzìa

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
(Rinnirizzata di Socialdimucrazzìa)
Sucialìsimu

Attuali

Cumunismu
Sucialismu dimucràticu
Sucialismu libbirtàriu
Sucialismu rivuluzzionàriu
Sucialdimucrazzìa

Nfruenzi

Anarchìa
Marxismu
Ntirnazziunalismu
Sinnacatu
Utilitarismu
Sucialismu utòpicu

Idìi

Lutta di classi
Dimucrazzìa
Egualitarismu
Rivuluzzioni prulitària
Giustìzzia suciali

Difinemu la sucialdimucrazzìa ddu nsemi di muvimenti sucialisti c'accèttanu lu cuncettu d'econumìa di mircatu, di prupitati privata e di muvìrisi ô nternu di l'istituzzioni libbirali.

La sucialdimucrazzìa si poni tra lu sucialismu rifurmista e lu sucialismu rivuluzziunariu, puru punènnusi in pruspittiva crìtica ntê cunfrunti dû capitalismu, nun riteni ancora tempu pi na sò tutali abbulizzioni.

  • Lu rolu ca s'assicuraru li partiti sucialdimucràtici ntê dicenni tra lu XIX e XX sèculu fu chiddu di luttari contra lu rifurmismu burghisi, c'avissi purtatu la classi upirara a ligàrisi troppu ô sistema capitalìsticu, e contra l'abbinturismu rivuluzziunariu c'avissi purtatu a scuntràrisi chî strutturi ancora sòlidi dû sistema. La sucialdimucrazzìa nun tenni a facìrisi garanti dâ supravvivenza dû sistema, ma di travagghiari ô sò nternu pi purtari nu spìritu di rinnuvamentu e di trasfurmazzioni custanti.
  • L'anni tra li dui cunflitti munniali, câ prupusizzioni di dui mudelli forti comu chiddu suviètico e chiddu fascista, signaru un mumentu di flissioni. Sucialismu e cumunismu junceru spissu ô scontru fruntali, 'n cui li sucialisti vìnniru trattati di "sucialtraditura" o "sucialfascisti", pi ritruvari succissivamenti un pruggettu cumuni contra lu reggimi fascista e nazzista.
  • Ntô secunnu doppuverra, la sucialdimucrazzìa riassumi 'n uccidenti un rolu di forza pulìtica duminanti, capaci di prupòniri significativi trasfurmazzioni, comu la nazziunalizzazzioni d'arcuni sittura pruduttivi, la nstaurazzioni di n'econumìa mista e lu ragghiuncimentu di formi di sicurizza suciali pî travagghiatura.
  • Li sucialdimucrazzìi cuntimpuranî sunnu partiti pulìtici c'abbannunaru l'idìa dâ divisioni dâ sucitati 'n classi cuntrapposti e ogni pruggettu rivuluzziunariu di stampu ottucintescu; dû vecchiu mudellu arresta sulu la pruspittiva ntirnazziunalista ca ribbadisci lu principiu di n'azzioni cumuni tra tutti li forzi sucialisti dî sìnguli paisi, ntô rispettu dî diversi storî nazziunali, dî diversi situazzioni ecunòmichi e dâ pluralitati dî tradizzioni culturali e ideulòggichi.