Occhiu

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Occhiu umanu

L'occhiu è l'urganu sternu dû senzu dâ vista.

Fa parti di l'apparatu visivu, assai cumplessu e di nutèvuli mpurtanza nta l'àmmitu di l'urganismu ginirali 'n quantu è lu menzu nicissariu â canuscenza dû munnu sternu.

Asìstinu videmma àutri significati ca, 'n quantu strittamenti licati, sunnu trattati 'n sta vuci (vidi «Autri significati»).

Anatumìa[cancia | cancia la surgenti]

Anatumìa animali[cancia | cancia la surgenti]

Nzetti e crustacei[cancia | cancia la surgenti]

Ntê nzetti e ntê crustacei l'occhi sunnu cumposti, 'n quantu custituuti di cchiù occhi sìmplici o ummatidi.
Quannu lu picmentu ìsula tra li singoli ummatidi, ogni ritinula è mprissiunata surtantu dî raggi di lustru ca jùncinu a curpirila drittamenti attraversu la curnea di l'ummatidiu, arriccugghennu na limitata purziuni di la mmàggini.
La mmàggini cumpleta s'otteni dû musaicu criatu d'ogni sìngulu occhiu, s'avi accussì na visioni p'appusizzioni. Quannu ammanca lu picmentu, li raggi emanati di ciascunu puntu di l'uggettu stìmulanu li ritinuli di cchiù ummatidi e ciascuna di chisti arriccogghi li raggi pruvinenti di cchiù punti, 'n stu casu s'otteni na majuri fusioni dî sìnguli mmàggini: s'avi na visioni pi suvrappusizzioni.

Anatumìa umana[cancia | cancia la surgenti]

Occhiu umanu
Occhiu umanu

L'occhi sunnu pari e simmìtrici, pusizziunati ntê dui cavitati urvitarii dû craniu (testa), zzoè, li fossi di l'occhi.

L'occhiu è custituutu di:

  • lu bulbu oculari o occhiu prupiamenti dittu (chi cunteni la vavaredda e pupidda)
  • na serii d'urgani accissuri
    • l'annessi
    • l'apparatu musculari estrinsecu

L'apparatu musculari strinzecu avi lu còmpitu principali di cuurdinari lu muvimentu dî dui bulbi oculari (li vavareddi), ca avi a èssiri sincronu ntê dui occhi.

Cullicatu a l'occhiu si ricanusci un apparatu lacrimali, ca svulci attivitati miccanichi e attivitati prutittivi.

Occhiu sternu[cancia | cancia la surgenti]

Occhiu umanu sternu
Occhiu umanu sternu

L'occhiu veni prutettu di fora macàri dî pinnulara e dî gigghia.
A occhiu graputu appari na supirficii janca, la sclera, ditta puru biancu di l'occhiu, ca currispunni â supirficii antiriuri dû bulbu oculari c'arresta scupertu, dilimita ô centru n'aria circulari picmintata ditta vavaredda, ca a sô vota dilimita n'ultiriuri aria circulari ditta pupidda, chi di sòlitu si prisenta nìura.

La culurazzioni dâ vavaredda è un caràttiri suggittivu e carattirìsticu; pò èssiri mancàri ìnnici di malattii, comu ntô casu di l'albinismu, quannu si prisenta chiarissima o vinata di russu, 'n rilazzioni ô cumpariri dû cìrculu sanguignu a causa dâ mancanza di picmintazzioni.
Arrivutannu li pinnulara, si va a putiri vidiri nu spazziu dilimitatu dâ cunciuntiva, ô puntu di riflissioni di sta mimbrana s'attrova lu furnici cunciuntivali.
A liveddu dâ cummisura midiali si vanno a putiri rilivari li cunnutti lacrimali.

Tramiti parpazzioni si ponnu ottèniri arcun'elimenti particulari di l'occhiu: lu gradu di cunzistenza dû bulbu, la mutilitati, lu gradu di tinsioni, ecc.

Lu bulbu oculari[cancia | cancia la surgenti]

Bulbu oculari umanu
Bulbu oculari umanu

Lu bulbu oculari avi na forma sfiruidali, ntâ quali si ricanusci un polu antiriuri e unu pustiriuri.
A liveddu dû polu pustiriuri si diparti lu nervu otticu di n'area assai limitata di na fitta cruna d'àutre emirgenzi nirvusi, ca custituiscinu li fasci chiù esterni di stu nervu.

Sizziunannu lu bulbu longu l'assi anteru pustiriuri, si va a putiri vidiri comu iddu è suddivisu 'n dui càmmari, una antiriuri e una pustiriuri, siquuti dû corpu vitreu e ntô funnu di na serii di mimbrani, prisenti macàri ê lati.
La cammara antiriuri è dilimitata versu l'esternu dâ curnea, carattiristicamenti trasparenti, mentri pustiriurmenti è limitata dû cristaddinu (lenti bicummessa) e di l'estruflissioni dâ cruna ciliari.
La càmmara pustiriuri è di diminsioni chiù nichi, e è cumprisa tra l'iridi e li furmazzioni ca vinculanu lu cristaddinu â cruna ciliari. Pustiriurmenti s'attrova lu corpu vitreu (o umuri vitreu) dû bulbu, ca custituisci lu chiù vastu menzu diuttricu dû bulbu, senz'arcuna mpurtanza 'n rilazzioni â cunmirgenza.
Li mimbrani c'abbugginu lu bulbu sunnu:

  • la rètina o supirficii autamenti diffirinziata, ca cunteni li cilluli primarii dâ sinsibbilitati â luci, li coni e li vastuneddi
  • la curuidi o uvea, supirficii divuluta essinziarmenti â rrigazzioni vasali dû bulbu
  • la sclera ca cumpari macàri a l'esami esternu di l'occhiu, di culuri biancastru custanti supra tutta la supirficii di l'occhiu, ntê soi 5/6 di supirficii dispunibbili; è di natura fibbrusa.

Parti pustiriuri[cancia | cancia la surgenti]

Ntâ parti pustiriuri di l'occhiu, s'attrovanu lu nervu otticu (primu sicmentu dî vii visivi cumuni) e sustanzi adipusi (ca stabbilizzanu la pusizzioni dû bulbu ô nternu dâ fossa di l'occhiu).

Apparatu musculari[cancia | cancia la surgenti]

Supra la sclera s'attaccanu li mùscula ca mòvinu l'occhiu, li tutti 6: 4 retti e 2 obbliqui:

L'àutri mùscula di l'occhiu sunnu:


Fisioluggìa[cancia | cancia la surgenti]

Misa a focu di la mmaggini
Misa a focu di la mmaggini

Ciascuna parti di l'occhiu avi na sô carattiristica fisiuluggica.
Ntô svulciri la sô funzioni, l'occhiu si cumporta comu la cammara di na machina futugrafica, urigginannu la furmazzioni di la mmaggini pustiriurmenti, a liveddu dâ ritina, eccitannu la sinsibbilitati dî cilluli prisenti ca, attraversu lu nervu otticu, juncinu li centri gnistici e mnimunici a liveddu curticali: midianti assuciazzioni diretta si junci a dari un nomu a quantu si vidi.

'N rialtati l'occhiu àvi na bona visioni surtantu dû puntu ca si sta taliannu: chiddu ca s'è misu a focu, mentri tuttu lu restu dû campu visivu è uffuscatu (nun a focu). Nuautri nun n'adunamu di chistu grazii â granni mubbilitati di l'occhiu e â sô ottima capacitati di misa a focu dûn novu puntu ussirvatu. Nfatti siddu ni ntiressa vidiri un dittagghiu ca nun stamu taliannu dirittamenti, ma ca è ô nternu dû nostru campu visivu, rivulciamu, 'n na frazzioni di secunnu, li nostri occhi versu ddu dittagghiu mittennulu a focu istantaniamenti.

Erruri ntâ misa a focu[cancia | cancia la surgenti]

La misa a focu di l'occhiu umanu dûn suggettu nurmali (emmitropi) varia di 17 cm ô nfinitu. Un suggettu ca nun arrinesci a mittiri a focu n'uggettu postu a na particulari distanza è affettu di miopia, mentri cu nun arrinesci a mittiri a focu l'uggetti posti vicinu a iddu è affettu d'ipermitropia.
L'occhiu pò essiri pirfettu 'n tutti li sô cumpunenti ma rimaniri bluccatu supra un sulu chianu fucali, 'n sta circustanza si parra di "turba di l'accumudazzioni". Ntô casu ci sunnu mmeci prubblemi ntâ rifrazzioni, l'occhiu pò mittirisi a focu supra li vari chiani, puru siddu limitatamenti a causa di difetti ntô diametru dû glubbu oculari o p'erruri cunginiti o acquisiti dû sistema di rifrazzioni. Pi mittiri a focu la mmaggini, l'occhiu varia la curvatura dû cristaddinu, divinennu chiù spissu quannu àvi a taliari vicinu e chiù suttili quannu àvi a vardari luntanu.

Ipermitropia[cancia | cancia la surgenti]

L'ipermitropia è un difettu di rifrazzioni, pi cui li raggi luminusi paralleli ca ntrasinu nta l'occhiu, nun vennu cuncintrati supra la ritina, ma cadinu al di la di chista.

Miopia[cancia | cancia la surgenti]

La miopia è puru idda un difettu di rifrazzioni, pi cui li raggi luminusi paralleli ca ntrasinu nta l'occhiu, nun vennu cuncintrati supra la ritina, ma cadinu prima di chista.

Astigmatismu[cancia | cancia la surgenti]

L'astigmatismu è un difettu ntâ curvatura di la curnea, ca mpidisci la misa a focu longu li miridiani di chista.

Prisbiopia[cancia | cancia la surgenti]

La prisbiopia è duvuta a l'altirazzioni nta l'elasticitati dû cristaddinu, ca cumporta na difficultati nta l'accumudamentu di l'occhiu, cu mpussibbilitati di mintiri a focu l'uggetti vicini. Nu mpruvvisu migghiuramentu dâ prisbiopia, suprattuttu doppu li 60-65 anni, àvi a faciri suspittari na miupizzazzioni di nizziali "Cataratta nucliari" ca cumporta na variazzioni di l'indici rifrattivo linticulari (Miopia d'indici).

Spasmu di l'accumudazzioni[cancia | cancia la surgenti]

A causa di mutivi diversi, lu musculu ciliari ca ditirmina la curvatura dû cristaddinu, si cuntratti 'n cuntinuazzioni. Stu spasmu si virifica di sulitu 'n suggetti juvini ca hannu sfurzatu troppu la vista luggennu 'n tinti cunnizzioni di luci.
È friquenti videmma nta l'ipermitropi e ntê miopi.

Patoluggia[cancia | cancia la surgenti]

L'occhiu va suggettu a nummarusi, nfiniti azzioni, d'accumudamentu 'n rilazzioni â distanza di l'uggettu di vidiri (misa a focu), oppuru macàri 'n rilazzioni â quantitati di luci prisenti nta l'ammente, ecc.

Tra li malattii di l'occhiu mpurtanti sunnu li malfurmazzioni cunginiti:

Prubblemi tantu cumuni di l'occhiu sunnu li prucessi nciammatori:

L'occhiu è macàri suggettu a prucessi digginirativi:

Esistinu quinni li vizi di rifrazzioni (difetti di vista):

Autri significati[cancia | cancia la surgenti]

Architittura[cancia | cancia la surgenti]

Veni difinuta occhiu n'apirtura uvali o tunna praticata 'n facciati d'edifici, ntê cubbi o ntê tetti.

Agricultura[cancia | cancia la surgenti]

Occhiu è sinonimu di gemma.

Riliggiuni[cancia | cancia la surgenti]

La palora occhiu veni usata ntâ furmulazzioni bibblica dâ liggi dû tagghiuni:

"Occhiu pi occhiu, denti pi denti".

La si usa cumunimenti pi ndicari na vinnitta (o minnitta) o na ritursioni.

L'occhiu rapprisenta icunugraficamenti macàri la prisenza di Diu.

Vuci currilati[cancia | cancia la surgenti]



Midicina
Tutti l'artìculi di Midicina | Tutti li Malatìi | Spicialità Mèdichi

Fonti[cancia | cancia la surgenti]

La fonti di st'articulu è Uicchipidia Taliana :

http://it.wikipedia.org/wiki/Occhio