Cumpitenza

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.

Ntâ linguìstica, cô tèrmini cumpitenza, cuniatu dall'illustri linguista cuntimpuràniu Noam Chomsky, s'ìnnica l'inzemi di cunuscenzi mintali, di rèuli intiriurizzati insiti ntô còdici lingua, ca custituisciunu la capacitati di prudurri missàggi e sunnu pussiduti comu sapiri astrattu ntâ stissa misura da tutti li membri di na cumunitati linguìstica.
L'attu linguìsticu individuali, la rializzazzioni cuncreta dâ cumpitenza nveci pigghia lu nomi di isicuzzioni.
Quinni la lingua comu cumpitenza si manifesta riarmenti ntâ l'ispirienza fattuali dô parranti, pirtantu nta la sò isicuzzioni.
Nu linguista è chiaramenti nterissatu a studiari e svilari la cumpitenza, ma ppì fàrilu iddu ha pàrtiri dall'isicuzzioni, ca furnisci li dati ussirvabbili da li quali appoi arricavari li legghi dâ lingua.

La tirminuluggìa di la dicutumìa cumpitenza ed isicuzzioni apparteni quinni â gramàtica ginirativa di Noam Chomsky.
Ma ppì spigari li stissi cuncetti asistunu àutri tèrmini:
langue e parole, du palori francisi di lu patri dâ linguìstica muderna Ferdinand De Saussure, unni la langue fussi la cumpitenza, mentri la parole l'isicuzzioni.
E sistema e usu, cuniati da lu cchiù mpurtanti rapprisintanti dâ scola strutturalista Louis Hjelmsley, unni lu sistema cuincidi ccù la cumpitenza e la langue, mentri l'usu, ccù l'isicuzzioni e la parole.