Pitàgura

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
(Rinnirizzata di Pitagora)

Pitàgura nascìu a Samu, n'ìsula dâ Grecia vicinu la costa turca ntô 569 a.C., e appi na vita assai muvimintata.
Fu nu sapienti di l'antichitati ca ppi primi strummintau lu termini filòsufu zoè "amanti dâ sapienza".

Biografìa[cancia | cancia la surgenti]

Criau macari nu gruppu di carattiri sittariu addivisu 'nta dui tipi di pirsuni:

  1. li matimàtici ca putienu sulu fari dummanni;
  2. l'acusmastici ca putièunu sulu scutàri.

Viaggiau pi tuttu lu munnu allura canusciutu, Eggittu, Babbilonia, Creta, e funnau na scola di filòsufi a Samu, una a Crotoni e sti scoli svilupparu lu pinseru filusòficu e matimàticu nta tutta la Grecia (terra matri e culonî). Nun si sapi esattamenti quannu morsi e unni morsi, ma è prubàbbili ca morsi a Crotoni versu lu 475 a.C..

N filusufìa, iddu misi lu nùmmuru ô centru di tutti li cosi.

Oggi n matimàtica lu sò nomu è canusciutu dî carusi dî scoli, pûn tiurema di geometrìa ca porta lu sò nomu: nta ogni triàngulu rittànculu, la summa dî quatrati dî cateti è equivalenti ô quatratu custruitu supra l'ipotenusa. Ma scuprìu puru lu fattu ca nta ogni triàngulu la summa di l'ànguli è di n'àngulu chiattu.
Nu so discepulu ciamatu Ippasu tiorizzau l'isistenza dî li nùmmura irrazziunali.
Avia arragghiuni e forsi pi sto mutivu a mugghieri di Pitàgura, Teanu figghia di Miloni, ciappi na rilazzioni cu iddu.
Pitàgura, ca nun era tantu apertu a lu diàlugu, u fici mazzari.

Autri pruggetti[cancia | cancia la surgenti]

Nta Commons s'attròvanu àutri mmàggini rilativi a Pitàgura.