"Magna Grecia" : Diffirenzi ntrê virsioni
n →Marchi |
|||
Riga 11: | Riga 11: | ||
[[File:AntikeGriechen1.jpg|thumb|right|450px|Li culonî dâ Magna Grecia]] |
[[File:AntikeGriechen1.jpg|thumb|right|450px|Li culonî dâ Magna Grecia]] |
||
Li greci si spustanu ntà l'Italia pi truvari novi terri ricchi, li primi câ vinnunu ntà Magna Grecia fonu li calcidesi câ funnanu Pithecusa (Ischia) e Kyme (Cuma) 'ntra lu 756 a.C. ed 743 a.C |
Li greci si spustanu ntà l'Italia pi truvari novi terri ricchi, li primi câ vinnunu ntà Magna Grecia fonu li calcidesi câ funnanu Pithecusa (Ischia) e Kyme (Cuma) 'ntra lu 756 a.C. ed 743 a.C |
||
Autri citati 'mpurtanti fonu Rhegion (Reggiu), Sybaris (Sibari), Taras (Tarantu) e Kroton (Crotoni). |
Autri citati 'mpurtanti fonu Rhegion (Reggiu), Sybaris (Sibari), Taras ([[Tàrantu|Tarantu]]) e Kroton ([[Cutroni (Crutoni)|Crotoni]]). |
||
== Li cità-statu == |
== Li cità-statu == |
||
Riga 23: | Riga 23: | ||
== L'arti == |
== L'arti == |
||
Di Grecia, l'arti, la littiratura e la filusufìa nfluinzaru la vita dî culoni. |
Di Grecia, l'arti, la littiratura e la filusufìa nfluinzaru la vita dî culoni. Tanti ranni pirsuni anu vissutu ntâ Magna Grecia, comu [[Pitàgura]], [[Eschilu]], [[Sofucli|Sòfucli]] e [[Platuni]]. |
||
== Lu sport == |
== Lu sport == |
||
Riga 35: | Riga 35: | ||
== Culoni grechi == |
== Culoni grechi == |
||
=== [[Calabbria]] === |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
Sybaris - Sibari, |
Sybaris - Sibari, |
||
Krimisa - Cirò, |
Krimisa - [[Cirò]], |
||
Hipponion - |
Hipponion - [[Vibbu Valenzia]], |
||
Metauros - |
Metauros - [[Gioja|Gioja Tauru]], |
||
Medma - Rosarnu, |
Medma - [[Rosarnu]], |
||
Laos - |
Laos - [[Marcellinara|Marcinara]], |
||
Terina - S.Eufemia |
Terina - S.Eufemia |
||
=== [[Campania]] === |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
Posidonia - Paestum, |
Posidonia - Paestum, |
||
Elea - Velia (Novi Velia) |
Elea - Velia (Novi Velia) |
||
=== [[Lucania]] === |
|||
⚫ | |||
=== [[Pugghia]] === |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
Kallipolis - [[Caddhrìpuli (Lecci)|Caddhrìpuli]] |
|||
=== [[Sicilia]] === |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
Kallipolis - Gallipoli |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Lìpari|Lipari]] |
|||
=== Àutri riggiuni === |
=== Àutri riggiuni === |
||
Ci fonu assai autri riggiuni taliani câ appinu 'nsidiamenti greci, ma nun fonu cunsidirati mai Magna Grecia, chissi su: |
Ci fonu assai autri riggiuni taliani câ appinu 'nsidiamenti greci, ma nun fonu cunsidirati mai Magna Grecia, chissi su: |
||
* [[Sicilia]] |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
Lipari |
|||
* [[Marchi]] |
* [[Marchi]] |
||
Ankon - Ancona |
Ankon - [[Ancona]] |
||
* [[Venetu]] |
* [[Venetu]] |
||
Hatria - Adria |
Hatria - [[Adria]] |
||
{{Purtalisalentu}} |
{{Purtalisalentu}} |
Virsioni currenti ô 15:39, 11 maiu 2018
La Magna Grecia ("Magna Graecia" n latinu, "Megalê Hellas / Μεγάλη Ελλάς" n grecu) è lu nomu di la zona di Talia di lu Sud chi fu anticamenti culunizzata di li Greci a cuminciari di lu sèculu VIII a.C. La Magna Grecia avìa comu citati li riggiuni di la Calabbria, Campania, Lucania e Pugghia Autri tirritori greci nta Talia sunnu nta li costi siciliani e nta li Marchi (Ancona) e nta lu Venetu (Adria).
La Magna Grecia nun va cunfunnuta la Sicilia greca
Storia[cancia | cancia la surgenti]
Li greci si spustanu ntà l'Italia pi truvari novi terri ricchi, li primi câ vinnunu ntà Magna Grecia fonu li calcidesi câ funnanu Pithecusa (Ischia) e Kyme (Cuma) 'ntra lu 756 a.C. ed 743 a.C Autri citati 'mpurtanti fonu Rhegion (Reggiu), Sybaris (Sibari), Taras (Tarantu) e Kroton (Crotoni).
Li cità-statu[cancia | cancia la surgenti]
L'organizzazioni amministrativa è la stissa dâ Grecia, chidda di poleis a citati statu.
L'ecanumìa[cancia | cancia la surgenti]
Nta li cità dâ Magna Grecia, si sviluppau lu cummerciu, l'agricurtura e l'artiggianatu.
L'arti[cancia | cancia la surgenti]
Di Grecia, l'arti, la littiratura e la filusufìa nfluinzaru la vita dî culoni. Tanti ranni pirsuni anu vissutu ntâ Magna Grecia, comu Pitàgura, Eschilu, Sòfucli e Platuni.
Lu sport[cancia | cancia la surgenti]
Li culoni mannàvanu spurtivi di tutti li sport a li jòchira chi èranu a Olimpia e Delfi ntâ Grecia.
Lu diclinu[cancia | cancia la surgenti]
Ntô sèculu III a.C. li culoni cuminzaru a diclinari nta lu sò splinnuri, lu mutivu principali è ligatu a la nova putenza: Roma.
Culoni grechi[cancia | cancia la surgenti]
Calabbria[cancia | cancia la surgenti]
Rhegion - Riggiu Calàbbria, Lakroi - Locri, Kroton - Crotoni, Kaulon - Monasteraci, Sybaris - Sibari, Krimisa - Cirò, Hipponion - Vibbu Valenzia, Metauros - Gioja Tauru, Medma - Rosarnu, Laos - Marcinara, Terina - S.Eufemia
Campania[cancia | cancia la surgenti]
Pithecusae - Ischia, Kymai - Cuma, Neapolis - Nàpuli, Posidonia - Paestum, Elea - Velia (Novi Velia)
Lucania[cancia | cancia la surgenti]
Metapontion, Metapontum - Metapontu
Pugghia[cancia | cancia la surgenti]
Taras, Tarentum - Tarantu, Kallipolis - Caddhrìpuli
Sicilia[cancia | cancia la surgenti]
Naxos - Giaddini-Naxos, Zankle - Missina, Syraka - Sarausa, Akragas - Girgenti, Gelas - Gela, Katane - Catania, Leontinoi - Lintini, Mègara Hyblaea - Mègara Iblea, Kamarina - Kamarina, Mylae - Milazzu, Akrai - Palazzolu Acrèidi, Himera - Imera, Selinus - Silinunti, Casmene, Eraclea Minoa, Lipari
Àutri riggiuni[cancia | cancia la surgenti]
Ci fonu assai autri riggiuni taliani câ appinu 'nsidiamenti greci, ma nun fonu cunsidirati mai Magna Grecia, chissi su:
Ankon - Ancona
Hatria - Adria
Purtali di lu Salentu – Jiti a l'artìculi di Wikipedia supra lu Salentu. |
Purtali di la Calabbria – Jiti a l'artìculi di Wikipedia supra la Calabbria. |