"Sicilia (èbbica spagnola)" : Diffirenzi ntrê virsioni

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
SurdusVII (discussioni | cuntribbuti)
Annullatu lu canciamentu 691602 di Parair (discussioni)
 
Riga 1: Riga 1:
{{FestaSicilia}}
{{FestaSicilia}}
[[Image:Historical-map-of-Sicily-bjs-1.jpg|thumb|380px|Na carta dâ Sicilia dû 1600 circa.]]
[[Mmàggini:Historical-map-of-Sicily-bjs-1.jpg|thumb|right|380px|Na carta dâ Sicilia dû 1600 circa.]]


La '''[[Sicilia]]''' vinni sutta la duminazzioni dû re di '''[[Spagna]]''' ntô [[1479]], quannu lu regnu di [[Castigghia]] si juncìu câ [[curona d'Aragona]]. La duminazzioni spagnola si cunchiudìu lu [[10 di giugnu]] [[1713]], câ firmata dâ [[paci di Utrecht]], chi cunfirmau lu passaggiu di l'ìsula di [[Filippu V di Spagna]] a [[Vittoriu Amedeu II di Savoia]].
La '''[[Sicilia]]''' vinni sutta la duminazzioni dû re di '''[[Spagna]]''' ntô [[1479]], quannu lu regnu di [[Castigghia]] si juncìu câ [[curona d'Aragona]]. La duminazzioni spagnola si cunchiudìu lu [[10 di giugnu]] [[1713]], câ firmata dâ [[paci di Utrecht]], chi cunfirmau lu passaggiu di l'ìsula di [[Filippu V di Spagna]] a [[Vittoriu Amedeu II di Savoia]].



L'abbrei foru cacciati ntô [[1492]] (comu succidìu pi tutti li tirritorî sutta la curuna spagnola).
L'abbrei foru cacciati ntô [[1492]] (comu succidìu pi tutti li tirritorî sutta la curuna spagnola).




== L'[[Asburgu]] ==
== L'[[Asburgu]] ==
[[Image:Portrait_of_Philip_II_of_Spain_by_Sofonisba_Anguissola_-_002b.jpg|thumb|[[Sofonisba Anguissola]], ''Filippu II''.]]
[[Mmàggini:Portrait_of_Philip_II_of_Spain_by_Sofonisba_Anguissola_-_002b.jpg|thumb|right|150px|[[Sofonisba Anguissola]], ''Filippu II''.]]


A la morti di [[Firdinannu II di Araguna]] e di [[Isabella di Castigghia]], la Sicilia e lu regnu di [[Nàpuli]] foru ncurpurati ntra la nova curuna di Spagna, chi vinni ariditata dû giuvani [[Carlu V, Sacru Rumanu Mpiraturi|Carlu V]]. Dû [[1516]] 'n poi, li dui regni vennu tinuti di rè forasteri addimentri ca sunnu amministrati di distinti [[viciré]].
A la morti di [[Firdinannu II di Araguna]] e di [[Isabella di Castigghia]], la Sicilia e lu regnu di [[Nàpuli]] foru ncurpurati ntra la nova curuna di Spagna, chi vinni ariditata dû giuvani [[Carlu V, Sacru Rumanu Mpiraturi|Carlu V]]. Dû [[1516]] 'n poi, li dui regni vennu tinuti di rè forasteri addimentri ca sunnu amministrati di distinti [[viciré]].
Riga 21: Riga 18:
* [[Carlu II di Spagna|Carlu II]] ([[1665]]-[[1700]]).
* [[Carlu II di Spagna|Carlu II]] ([[1665]]-[[1700]]).


[[Image:Carlo_V_d.jpg|thumb|200px|[[Rubens]], ''Ritrattu di Carlu V''.]]
[[Mmàggini:Carlo_V_d.jpg|thumb|right|200px|[[Rubens]], ''Ritrattu di Carlu V''.]]


=== Carlu V ===
=== Carlu V ===

Ntô [[1548]], [[Santu Gnazziu di Loyola|Ignazio de Loyola]] funnau a [[Missina]] lu primu [[Colleggiu]] dî [[Gesuiti]] ô [[munnu]], lu famusu ''Primum ac Prototypum Collegium'' ovveru ''Messanense Collegium Prototypum Societatis Iesu'', prototipu di tutti l'àutri culleggi di nzignamentu chi li [[Gesuiti]].
Ntô [[1548]], [[Santu Gnazziu di Loyola|Ignazio de Loyola]] funnau a [[Missina]] lu primu [[Colleggiu]] dî [[Gesuiti]] ô [[munnu]], lu famusu ''Primum ac Prototypum Collegium'' ovveru ''Messanense Collegium Prototypum Societatis Iesu'', prototipu di tutti l'àutri culleggi di nzignamentu chi li [[Gesuiti]].



=== Filippu II ===
=== Filippu II ===

Ntô [[1571]], dû portu di Missina partìu la flotta cristiana, ô cumannnu di [[Don Giuvanni D'Austria]], chi distrudìu na flotta [[Turchìa|turca]] nnô [[Cummattimentu di Lepantu]]. Tra li pirsuni firiti sbarcati dâ flotta cc'era [[Miguel de Cervantes]], chi arristau ô Spidali Granni dâ citati pi quarchi misi a causa dâ manu firita 'n cummattimentu.
Ntô [[1571]], dû portu di Missina partìu la flotta cristiana, ô cumannnu di [[Don Giuvanni D'Austria]], chi distrudìu na flotta [[Turchìa|turca]] nnô [[Cummattimentu di Lepantu]]. Tra li pirsuni firiti sbarcati dâ flotta cc'era [[Miguel de Cervantes]], chi arristau ô Spidali Granni dâ citati pi quarchi misi a causa dâ manu firita 'n cummattimentu.


=== Filippu IV ===
=== Filippu IV ===

Ntô [[1638]], l'[[Univirsità di Missina]] funnau l'''[[Ortu butànicu di Missina|ortus Messanensis]]'', lu cchiù anticu dâ [[Sicilia]] e ammittau [[Petru Castelli]], di [[Roma]], pi rializzàricci, cu cui cullabburau [[Marcellu Malpighi]].
Ntô [[1638]], l'[[Univirsità di Missina]] funnau l'''[[Ortu butànicu di Missina|ortus Messanensis]]'', lu cchiù anticu dâ [[Sicilia]] e ammittau [[Petru Castelli]], di [[Roma]], pi rializzàricci, cu cui cullabburau [[Marcellu Malpighi]].


[[Image:Philip IV of Spain.jpg|thumb|200px|Filippu IV.]]
[[Mmàggini:Philip IV of Spain.jpg|thumb|right|200px|Filippu IV.]]


=== Carlo II ===
=== Carlo II ===

Sutta lu regnu di Carlu II, nu tirrimotu curpìu tutta la parti uccidintali di l'ìsula ntô [[1693]]. La ricustruzzioni ntô stili [[baroccu sicilianu]] fu parò mprissiunanti pi maistranzi e architetti mpignati ntê citati novi chi rinasceru.
Sutta lu regnu di Carlu II, nu tirrimotu curpìu tutta la parti uccidintali di l'ìsula ntô [[1693]]. La ricustruzzioni ntô stili [[baroccu sicilianu]] fu parò mprissiunanti pi maistranzi e architetti mpignati ntê citati novi chi rinasceru.


=== Fulippu V ===
== Talìa puru ==

== Vuci currilati ==
* [[Sicilia (èbbica aragunisa)]]
* [[Sicilia (èbbica aragunisa)]]
* [[Sicilia (èbbica piemuntisa)]]
* [[Sicilia (èbbica piemuntisa)]]
* Lista dî [[munarchi di Sicilia]]
* [[Munarchi di Sicilia|Lista dî munarchi di Sicilia]]
* [[Regnu di Sicilia]]
* [[Regnu di Sicilia]]
* [[Storia di Catania]]
* [[Storia di Catania]]
Riga 55: Riga 45:
{{StoriaSiciliana}}
{{StoriaSiciliana}}


[[Category:Storia siciliana]]
[[Catigurìa:Storia siciliana]]

Virsioni currenti ô 13:53, 4 aus 2014

Na carta dâ Sicilia dû 1600 circa.

La Sicilia vinni sutta la duminazzioni dû re di Spagna ntô 1479, quannu lu regnu di Castigghia si juncìu câ curona d'Aragona. La duminazzioni spagnola si cunchiudìu lu 10 di giugnu 1713, câ firmata dâ paci di Utrecht, chi cunfirmau lu passaggiu di l'ìsula di Filippu V di Spagna a Vittoriu Amedeu II di Savoia.

L'abbrei foru cacciati ntô 1492 (comu succidìu pi tutti li tirritorî sutta la curuna spagnola).

L'Asburgu[cancia | cancia la surgenti]

Sofonisba Anguissola, Filippu II.

A la morti di Firdinannu II di Araguna e di Isabella di Castigghia, la Sicilia e lu regnu di Nàpuli foru ncurpurati ntra la nova curuna di Spagna, chi vinni ariditata dû giuvani Carlu V. Dû 1516 'n poi, li dui regni vennu tinuti di rè forasteri addimentri ca sunnu amministrati di distinti viciré.

Dû 1516 ô 1700 la Sicilia fu retta dâ dinastìa di l'Asburgu. Dû mpiraturi Carlu, li regni di l'Italia miridiunali foru ciduti ô figghiu Filippu ntô 1556, du' anni prima dâ sò morti.

Succissivamenti, la Sicilia vinni cuvirnata di:

Rubens, Ritrattu di Carlu V.

Carlu V[cancia | cancia la surgenti]

Ntô 1548, Ignazio de Loyola funnau a Missina lu primu ColleggiuGesuiti ô munnu, lu famusu Primum ac Prototypum Collegium ovveru Messanense Collegium Prototypum Societatis Iesu, prototipu di tutti l'àutri culleggi di nzignamentu chi li Gesuiti.

Filippu II[cancia | cancia la surgenti]

Ntô 1571, dû portu di Missina partìu la flotta cristiana, ô cumannnu di Don Giuvanni D'Austria, chi distrudìu na flotta turca nnô Cummattimentu di Lepantu. Tra li pirsuni firiti sbarcati dâ flotta cc'era Miguel de Cervantes, chi arristau ô Spidali Granni dâ citati pi quarchi misi a causa dâ manu firita 'n cummattimentu.

Filippu IV[cancia | cancia la surgenti]

Ntô 1638, l'Univirsità di Missina funnau l'ortus Messanensis, lu cchiù anticu dâ Sicilia e ammittau Petru Castelli, di Roma, pi rializzàricci, cu cui cullabburau Marcellu Malpighi.

Filippu IV.

Carlo II[cancia | cancia la surgenti]

Sutta lu regnu di Carlu II, nu tirrimotu curpìu tutta la parti uccidintali di l'ìsula ntô 1693. La ricustruzzioni ntô stili baroccu sicilianu fu parò mprissiunanti pi maistranzi e architetti mpignati ntê citati novi chi rinasceru.

Talìa puru[cancia | cancia la surgenti]


Mappa storica Storia dâ Sicilia Tempi di Selinunti
pristoria | èbbica finicia | èbbica greca | èbbica rumana | èbbica vànnala | èbbica gòtica | èbbica bizzantina | èbbica àrabba | èbbica nurmanna | èbbica sveva
èbbica angiuina | èbbica aragunisa | èbbica spagnola | èbbica piemuntisa | èbbica burbònica | èbbica cuntimpurània