"Mpèriu bizzantinu" : Diffirenzi ntrê virsioni
n r2.7.3) (robot canciannu: hi:बीज़ान्टिन सल्तनत |
n r2.7.2) (robot livannu: diq:İmparatoriya Bizansi |
||
Riga 54: | Riga 54: | ||
[[da:Byzantinske Rige]] |
[[da:Byzantinske Rige]] |
||
[[de:Byzantinisches Reich]] |
[[de:Byzantinisches Reich]] |
||
[[diq:İmparatoriya Bizansi]] |
|||
[[el:Βυζαντινή Αυτοκρατορία]] |
[[el:Βυζαντινή Αυτοκρατορία]] |
||
[[en:Byzantine Empire]] |
[[en:Byzantine Empire]] |
Virsioni dû 21:38, 26 aus 2012
Lu mpèriu bizantinu era la parti est dû Mpèriu rumanu, chi cuntinuàu a campari doppu chi la parti ovest scumparìu. Duràu di lu 395 a lu 1453. La lingua ufficiali era lu grecu bizzantinu, accussì comu puru la cultura. Lu mpiru bizzantinu nascìu grazzi a Teodosiu, chi dividìu lu mpiru rumanu nta la parti ovest e la parti est nta lu 395. Murìu doppu la cunquista di Custantinòpuli (chi oi è Istanbul) dî Turchi nti 1453. La cultura bizzantina cuntìnua a campari nta la riggiuni dâ Calabbria e ntô Salentu, unni oi si pàrranu ancora dui dialetti dû grecu bizzantinu, lu grecu-càlabbru e lu grecu-salentinu.
Curiusità
Lu mpiraturi Custanti II dicidìu di spustari la capitali di lu mpiru a Sarausa ntô 663. La capitali di lu mpiru fu spustata nàutra vota a Costantinòpuli ntô 668, â morti di Custanti II.
La Sicilia e lu sud Italia, tirritoria bizzantini
La Sicilia fu tirritoriu bizzantinu cu la cunquista di Belisariu ntô 535 sutta Giustinianu I. Ristau ntiramenti bizzantina nzinu ô 827, quannu l`'àrabbi, sbarcati a Mazzara cunquistarru la parti uccidintali dâ Sicilia. Picca a picca, lu mpiru bizzantinu persi li cità principali di Palermu (831) e Sarausa (878). Ntô 900 presidî bizzantini tinèvunu ancora a Taurmina chi fu pigghiata di l'àrabbi ntô 902, e Rumetta chi tummau sulu ntô 965. N'sèguitu, versu lu 1038, Maniaci ripigghiau pruvvisoriamenti lu cuntrollu dâ Sicilia urientali, pi pirdirlu difinitivamenti quarchi annu doppu.
Li bizzantini, a parti quarchi ncursioni àrabba, riniscerru comunqui a mantèniri na prisenza cuntìnua n Calabbria, ntâ Pugghia e a Nàpuli, nzinu â scinnuta dî Nurmanni, versu lu 1060.
Template:Link FA Template:Link FA Template:Link FA Template:Link FA Template:Link FA Template:Link FA Template:Link FA Template:Link FA Template:Link FA Template:Link FA Template:Link FA