"Cina" : Diffirenzi ntrê virsioni
n r2.7.1) (Robot canciannu: qu:Chunwa Runallaqta Republika |
n r2.7.1) (Robot canciannu: kbd:Хъутей Джылэ Республикэ |
||
Riga 116: | Riga 116: | ||
[[ka:ჩინეთი]] |
[[ka:ჩინეთი]] |
||
[[kab:Ccinwa]] |
[[kab:Ccinwa]] |
||
[[kbd:Джылэ Республикэ |
[[kbd:Хъутей Джылэ Республикэ]] |
||
[[kg:Sina]] |
[[kg:Sina]] |
||
[[kk:Қытай]] |
[[kk:Қытай]] |
Virsioni dû 17:12, 6 apr 2011
La Ripùbblica Pupulari Cinìsa ('n cinìsi 中华人民共和国 Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó) è nu statu di l'Asia urientali, granni 9.596.960 km², cu 1.306.313.813 abbitanti. È lu statu cchiù Granni e pupulatu di lu munnu. La capitali è Pechinu.
La cina cunfina a lu nord cu la Russia e la Mongolia, a sud cu Vietnam, la Birmania, lu Laos, lu Bhutan e lu Nepal, a uvist cu l'India, lu Pakistan, lu Kazakistan, lu Tagikistan, l'Afghanistan e lu Kirghizistan.
Geografìa
A est ci sunnu granni chianuri, unni ci abbitanu assai cristiani. Lu tirritòriu è assai muntagnusu (lu 85%). Ccà s'attròvanu li muntagni cchiù àuti dû munnu, cumu la catina muntagnusa di l'Himalaya situata ntâ riggiuni autònuma dû Tibet.
Ntô sud, mmeci, cc'è n'autizza ca cancia di 2000 metri nzinu a agghicari a 500 metri, vicinu ô mari.
La Cina havi assai ciumi. Chiddi cchiù mpurtanti su lu Huang He, Chang Jiang e Xi Jiang.
Li divisioni amministrativi dâ Cina sunu catigurizzati nti riggiuni autònumi, comu lu Tibet o lu Xinjiang; pruvinci comu lu Qinghai; cità comu Hong Kong.
Storia
La cina vinni abbitata nzina di li tempi cchiù antichi. Ô tempu di Qin Shi Huang ntô terzu sèculu a.C. si faciva la sita ccu lu bacu da sita. Fu custruita la Granni Muraglia, longa 6500km ppi non fare passari li monguli. Pi sèculi la Cina fu urganizzata sutta la forma di nu Cinisi. Ntô XII sèculu lu vinizzianu Marcu Polu nti nu sò viagghiu si stabbiliu n Cina e travagghiau â curti dû mpiraturi. Poi, lu primu uttuviru dû 1949, doppu li guerri ccu lu Giappuni, uttenni l'indipindenza ccu la ripubblica pupulari, riggiuta dû muvumentu cumunista sutta la dirizzioni di Mao Tse Tung.
Econumia
Puru siddu lu PIL pro capiti iè rilativamenti vasciu (7.198 dollari) oi la Cina si sta sviluppannu assai, ca sta diventannu una di li cchiu granni putenzi mundiali. La Cina è lu cchiu grandi prudutturi di frumintu e iè a unu di li primi pusti ccu la pisca. Anchi li industrie sunnu assai sviluppati, ca pruducinu joca, cellulari, elettrudumestici e atri cosi di elettronica.
Cità mpurtanti
Viditi puru:
Paisi dû Munnu | Asia |
Mediu Urienti: Arabbia Saudita | Bahrain | Cipru | EAU | Giurdania | Iran | Iraq | Israeli | Kuwait | Lìbbanu | Oman | Palestina | Qatar | Siria | Turchìa | Yemen |
Asia cintrali: Afganistan | Armenia | Azzirbaiggian | Giorgia | Kazakistan | Kirghizistan | Russia | Tagikistan | Turkmenistan | Uzbekistan |
Suttacuntinenti innianu: Bangladesci | Bhutan | India | Maldivi | Nepal | Pakistan | Sri Lanka |
Asia livanti: Cina | Giappuni | Corea dû Nord | Corea dû Sud | Mongolia | Taiwan |
Asia dû Sud-est: Brunei | Camboggia | Filippini | Indunesia | Laos | Malesia | Myanmar | Singapura | Thailandia | Timor Est | Vietnam |