"Lìbbia" : Diffirenzi ntrê virsioni

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
n r2.7.1) (Robot canciannu: si:ලිබියාව
Thijs!bot (discussioni | cuntribbuti)
n r2.6.3) (Robot junciennu: nds-nl:Libië
Riga 137: Riga 137:
[[nap:Libbia]]
[[nap:Libbia]]
[[nds:Libyen]]
[[nds:Libyen]]
[[nds-nl:Libië]]
[[nl:Libië]]
[[nl:Libië]]
[[nn:Libya]]
[[nn:Libya]]

Virsioni dû 15:22, 9 mar 2011

La bannera di Libbia
Lu tirritoriu dâ Libbia

Paisi di l'Africa dû Nord, la Libbia si affaccia ntô Mari Meditirraniu a Nord, unni si trovunu tutti li cità cchiù mpurtanti, tra cui la capitali Tripoli. La pupulazzioni dâ Libbia è di circa 5,5 miliuna di pirsuni, e la sò supirfici è di quasi dû miliuna di chilomitri quatrati, quasi tutti occupati dû desertu dû Sahara

Storia

La storia dâ Libbia cuminza cchê Fenici. Li greci e li romani l'occuparru e versu lu secunnu seculu d.C. la Libbia arrivò â massima mpurtanza ppî tempi. La cità di Leptis Magna è tistimoni ancora oggi di la mpurtanza chi ddu tirritoriu avia all'ebbica, ô puntu ca nu mpiraturi rumanu, Sittimiu Siveru, fu origginariu di ddà.

N'èbbica mediuevali, la storia dâ Libbia si cunfunni cu la storia dî cunquisti àrabbi. A mità dû XII sèculu la cità di Tripoli cadi sutta lu cuntrollu nurmannuRegnu di Sicilia. L'islamizzazzioni permia la storia dâ Libbia pi diversi sèculi, sutta lu duminiu uttumanu. Cu la caduta di lu mpiru uttumanu, la storia dâ Libbia si ncrocia attorna cu la storia d'Italia. La Libbia addiventa na culònia italiana. Travagghiatura italiani (assai puru dâ Sicilia) agghicanu a Tripoli e Bengasi pi custruiri e ammudirnari li cità. Lu spiritu dâ culunizzazzioni italiana è pirò riciputu nigativamenti dâ pupulazzioni. Ntô 1969 na rivuluzzioni guidata di Muammar Gheddafi nstaura nu riggimi chi è n nfunzioni nzinu a òi.

Giugrafia

La Libbia s'affaccia ntô Mari Meditirraniu cintrali, a circa 400 chilomitri ô sud dâ Sicilia. A Est cunfina ccu l'Egittu, a ovest ccu la Tunisia e l'Algiria, ô sud ccû Ciad.

Politica

La forma di cuviernu dâ Libbia è ufficialmenti socialista. Lu capu dû cuviernu, Muammar Gheddafi è puru lu leader dâ rivuluzzioni chî ntô 1969 lu purtò ô cuviernu. Gheddafi ha diriggiutu lu Paisi di manera assai cuntruversa. Di na manu la sò pulitica basata supra li principi dû libbru virdi ispiratu dî principi di l'egualitarismu socialista, fu tali chi ogni forma di fanatismu riliggiusu ha statu ripressa cu forza. Di l'autru latu la Libbia ha statu accusata di essiri na dittatura, ostili ê paisi dimucratichi, alliata dî tirruristi, ô puntu chi ntô 1986 fu oggettu di bummardamenti amiricani pi ritursioni contra n'attintatu a Birlinu attribbuitu ê libbici. La Libbia ha statu cunnannata a n'embargu ntirnazziunali di unni niscìu sulu all'inizziu dû XXI sèculu quannu Gheddafi pubblicamenti dichiarau la lotta ô tirrurismu ntirnazziunali e la nurmalizzazzioni dî rapporti ntirnazziunali chî paisi Europei e chê Stati Uniti.

Ecunumia

L'ecunumia dâ Libbia si basa supra l'esportazzioni dû pitroliu e di sò dirivati, esportati sopratuttu n'Italia e n'Europa. N'oleodottu traversa lu mari chi lu sipara dâ Sicilia.

Lu turismu è puru n'attività ecunomica chi si sviluppa annu doppu annu. Leptis Magna è la distinazzioni cchiù mpurtanti ppê turisti, ma ancora sfruttata assai picca.

Cità mpurtanti



Paisi dû Munnu | Àfrica
Àfrica dû Sud | Algirìa | Angola | Benin | Botsuana | Burchina Fasu | Burunni | Camerun | Capu Virdi | Ripubblica Centrafricana | Ciad | Comori | Ripùbbrica dû Congu (Congu-Brazzaville) | Ripùbbrica Dimucràtica dû Congu (Ex-Zaire) | Costa d'Avoriu | Eggittu | Eritria | Etiopia | Gabun | Gambia | Gana | Gibbuti | Guinia | Guinia Ecuaturiali | Guinia Bissau | Kenya | Lesothu | Libberia | Libbia | Madagascar | Malaui | Mali | Maroccu | Mauritania | Maurizziu | Mozambicu | Namibbia | Niger | Nigeria | Riunioni | Ruanna | San Tome e Principi | Senegallu | Seicelli | Serra Liuni | Somalia | Sudan | Sudan dû Sud |Swaziland | Tanzania | Togu | Tunisia | Uganna | Zambia | Zimbabbui
Enclavi
Ceuta (Spagna) | Melilla (Spagna)
Territori ccû nu statu legali ndifinitu
Sahara Uccidintali

Template:Link FA ak:Libya