"Cumpostu urgànicu" : Diffirenzi ntrê virsioni

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
TXiKiBoT (discussioni | cuntribbuti)
n Bot: Aggiungo: lmo:Cumpost urganich
Xqbot (discussioni | cuntribbuti)
n Bot: Aggiungo: bn:জৈব যৌগ; modifiche estetiche
Riga 1: Riga 1:
Nu '''Cumpostu urgànicu''' sunu cumposti di lu [[carboniu]]. Quasi tutti li cumpostu urgànici cuntènunu [[idrògginu]] oltri a lu carboniu. Jautri cunténunu macàri [[ussigginu]].<br>
Nu '''Cumpostu urgànicu''' sunu cumposti di lu [[carboniu]]. Quasi tutti li cumpostu urgànici cuntènunu [[idrògginu]] oltri a lu carboniu. Jautri cunténunu macàri [[ussigginu]].<br />
Di solitu sunu cumposti cuvàlenti.<br>
Di solitu sunu cumposti cuvàlenti.<br />


== Storia ==
== Storia ==
Lu nomi "urgànicu" avi n'itimuloggìa c'arrisàli a lu XIX sèculu.<br>
Lu nomi "urgànicu" avi n'itimuloggìa c'arrisàli a lu XIX sèculu.<br />


Li pirsuni cririunu ca sulu l'essiri viventi putièunu criàri cumposti urganici e li cosi "[[morti]]" (comu li [[minirali]] 'n gèniri) putièunu ginirari cumposti inurgànici.<br>
Li pirsuni cririunu ca sulu l'essiri viventi putièunu criàri cumposti urganici e li cosi "[[morti]]" (comu li [[minirali]] 'n gèniri) putièunu ginirari cumposti inurgànici.<br />
In sècuitu, Friedrich Wöhler pruvau ca chissu era na cridenza falsificabbili picchini cèrti cumposti di l'[[urina]] jèrunu inurgànici mèntri chissa pruvèni di essiri viventi.<br>
In sècuitu, Friedrich Wöhler pruvau ca chissu era na cridenza falsificabbili picchini cèrti cumposti di l'[[urina]] jèrunu inurgànici mèntri chissa pruvèni di essiri viventi.<br />


== Tipi di Cumposti urgànici ==
== Tipi di Cumposti urgànici ==
Ci sunu diffirènti manèri di mèntiri ordini nta li cumposti urgànici.<br>
Ci sunu diffirènti manèri di mèntiri ordini nta li cumposti urgànici.<br />
Pònu èssiri macari discritti comu gruppi funziunali, ca sunu stutturi nica di [[atumu|atumi]] cunnessi 'ntra di iddi comi li [[Mulècula |muleculi]]<!--, ca s'attrovanu nta diffirenti [[functional groups]], which are small patterns of connected atoms, which occur in many different orders in many places. One way of showing the [[molecule]] is by drawing its structural formula. Because molecules can have complicated structures, people have made ways to show them in simple language. The latest way of showing organic compounds is the [[line-angle formula]]. This is based on Carbon atoms; each atom, including carbon atoms, is connected by a line to each atom that it is covalently bonded to. One line means a [[single bond]], two lines means a [[double bond]] and so on.
Pònu èssiri macari discritti comu gruppi funziunali, ca sunu stutturi nica di [[atumu|atumi]] cunnessi 'ntra di iddi comi li [[Mulècula|muleculi]]<!--, ca s'attrovanu nta diffirenti [[functional groups]], which are small patterns of connected atoms, which occur in many different orders in many places. One way of showing the [[molecule]] is by drawing its structural formula. Because molecules can have complicated structures, people have made ways to show them in simple language. The latest way of showing organic compounds is the [[line-angle formula]]. This is based on Carbon atoms; each atom, including carbon atoms, is connected by a line to each atom that it is covalently bonded to. One line means a [[single bond]], two lines means a [[double bond]] and so on.


Because there is in an infinite number of possible organic compounds, language is needed to give a unique name to each one. The International Union of Pure and Applied Chemistry, or [[IUPAC]], made a system for doing this. Although an IUPAC name makes every single possible molecule unique, the names are often long and complicated, so in everyday life, ''trivial'' names--unofficial but widely understood names--are used, such as the Trivial names Paracetamol, Tylenol, and Acetaminophen, which are used for a compound whose IUPAC name is ''N-(4-hydroxyphenyl)acetamide''.
Because there is in an infinite number of possible organic compounds, language is needed to give a unique name to each one. The International Union of Pure and Applied Chemistry, or [[IUPAC]], made a system for doing this. Although an IUPAC name makes every single possible molecule unique, the names are often long and complicated, so in everyday life, ''trivial'' names--unofficial but widely understood names--are used, such as the Trivial names Paracetamol, Tylenol, and Acetaminophen, which are used for a compound whose IUPAC name is ''N-(4-hydroxyphenyl)acetamide''.
Riga 42: Riga 42:
[[ar:مركب عضوي]]
[[ar:مركب عضوي]]
[[bg:Органично съединение]]
[[bg:Органично съединение]]
[[bn:জৈব যৌগ]]
[[ca:Compost orgànic]]
[[ca:Compost orgànic]]
[[cs:Organická sloučenina]]
[[cs:Organická sloučenina]]

Virsioni dû 23:45, 21 jin 2010

Nu Cumpostu urgànicu sunu cumposti di lu carboniu. Quasi tutti li cumpostu urgànici cuntènunu idrògginu oltri a lu carboniu. Jautri cunténunu macàri ussigginu.
Di solitu sunu cumposti cuvàlenti.

Storia

Lu nomi "urgànicu" avi n'itimuloggìa c'arrisàli a lu XIX sèculu.

Li pirsuni cririunu ca sulu l'essiri viventi putièunu criàri cumposti urganici e li cosi "morti" (comu li minirali 'n gèniri) putièunu ginirari cumposti inurgànici.
In sècuitu, Friedrich Wöhler pruvau ca chissu era na cridenza falsificabbili picchini cèrti cumposti di l'urina jèrunu inurgànici mèntri chissa pruvèni di essiri viventi.

Tipi di Cumposti urgànici

Ci sunu diffirènti manèri di mèntiri ordini nta li cumposti urgànici.
Pònu èssiri macari discritti comu gruppi funziunali, ca sunu stutturi nica di atumi cunnessi 'ntra di iddi comi li muleculi