"Schiavismu" : Diffirenzi ntrê virsioni

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
SieBot (discussioni | cuntribbuti)
n Bot: Modifico: war:Paguripon
JAnDbot (discussioni | cuntribbuti)
n Bot: Aggiungo: nv:Naalté'
Riga 77: Riga 77:
[[nn:Slaveri]]
[[nn:Slaveri]]
[[no:Slaveri]]
[[no:Slaveri]]
[[nv:Naalté']]
[[oc:Esclavatge]]
[[oc:Esclavatge]]
[[pl:Niewolnictwo]]
[[pl:Niewolnictwo]]

Virsioni dû 20:23, 29 giu 2009

Lu schiavismu è ddu sistema suciali e ecunòmicu funnatu ‘n bona parti supra la schiavituti. La schiavituti era, sturicamenti, la cunnizzioni pi cui nu ndividuu pirdìa tutti li dritti di pirsuna lìbbira e addivintava prupitati di n’àutru ndividuu (schiavu). Lu prupitariu di nu schiavu avìa drittu di vita e di morti supra d’iddu e supra la sô famigghia, e avìa drittu a sfruttàrinni lu travagghiu senza fòrniri nuddu cumpenzu p’iddu; spissu lu costu pû travagghiu dî schiavi era limitatu ô nicissariu pi la sô supravivenza. Nu schiavu putìa nàsciri ‘n sta cunnizzioni, siddu figghiu di schiavi, oppuru putìa pèrdiri la libbirtati ‘n ditirminati situazzioni, li cchiù cumuni dî quali èranu la cattura ‘n guerra o la schiavituti pi dèbbiti, pi cui nu dibbituri, siddu nun era ‘n gradu di rimmurzari lu propiu cridituri, addivintava iddu stissu na sô prupitati.

Civirtati antichi

La schiavituti era anchiamenti praticata e accittata ntâ granni parti dî civirtati antichi, e era riulata dî liggi e dî cunzuitùtini comu ogni àutra pràtica ecunòmica. Tra l’antichi civirtati, chidda Rumana rapprisintau lu culmini dî sucitati schiavìstichi, ntê quali lu travagghiu dî schiavi rapprisintava na cumpunenti essinziali di l'ecunomìa: unu dî cchiù mpurtanti frutti dî guerri di cunquista, pî Rumani, era l'acquisizzioni di novi schiavi. Videmma l'antica Grecia basava granni parti dâ sô econumìa supra li schiavi, tantu è veru c’a Ateni pi longhi pirìudi cci foru cchiù schiavi ca òmini lìbbiri. È mpurtanti nutari ca tannu la schiavituti nun avìa nuddu ligami cu cuncizzioni razzisti, e nfatti la maiuri parti dî schiavi èranu d’urìggini europea.

Culunialismu europeu e schiavituti

La schiavituti rapprisintau n’elimentu funnamintali macari duranti lu pirìudu dû culunialismu europeu, duranti lu quali li schiavi vinìanu catturati dirittamenti o accattati dî pupulazzioni lucali suprattuttu ‘n Àfrica, p’èssiri traspurtati ntê culonii pi travagghiari, sulitamenti ntê Mèrichi.

Abbulizzioni dâ schiavituti

Òi la schiavituti è na cunnizzioni furmarmenti nun ligali ‘n quasi tuttu lu munnu, videmma ‘n siquutu a l'aduzzioni pressi li Nazzioni UnitiDichiarazzioni univirsali dî dritti di l'omu. Lu muvimentu pi l'abbulizzioni (abbulizziunismu) pirdìu corpu suprattuttu ‘n siquutu a li canciamenti culturali purtati di l'illuminismu.


FONTI

La fonti di st'artìculu è Uichipidia Taliana:

http://it.wikipedia.org/wiki/Schiavismo