"Chiana di Catania" : Diffirenzi ntrê virsioni

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
n intervichi
n Bot: Aggiungo: en:Plain of Catania
Riga 28: Riga 28:
[[Catigurìa:Catania]]
[[Catigurìa:Catania]]


[[en:Plain of Catania]]
[[it:Piana di Catania]]
[[it:Piana di Catania]]
[[pt:Planície de Catânia]]
[[pt:Planície de Catânia]]

Virsioni dû 09:16, 3 giugn 2008

La Chiana di Catania è la cchiù mpurtanti chianura di la Sicilia.

Giografia

Havi na supirfici di 430 km², ca sulu idda è un quintu di tutti li chianuri siciliani. È macari una dê cchiù granni di l'Italia dô sud. La chiana di Catania si furmau alleggiu alleggiu ccô tirrenu ca traspurtàvunu li ciumi Dittainu, Simetu e tutti l'àutri affruenti. Di tutti li lati è circundata di muntagni e muntagnoli: la cchiù granni è l'Etna ca tuttu summatu è chidda ca la fici nàsciri ntê tempi primurdiali e ca ci desi la firtilità dô tirrenu. Li ggiòlughi dìciunu ca la chiana si furmau a partiri di quannu c'era sulu mari circundatu dê muntagni e ntô centru spuntau n'anticu vulcanu. Chistu golfu primurdiali, ca asisteva ô sò postu, ntra l'Appinninu Siculu, a nordi, cchê muntagni ditti Nèbbrudi e, a suddi, li Munti Erei e li Munti Ibblei. Di lu tirritòriu dâ Chiana di Catania fanu parti la Pruvincia di Enna e la Pruvincia di Catania.

Strati di cumunicazzioni

La chiana di Catania è attravissata ppi ttutta la sò lunghizza di l'Autostrata A19 Catania-Palermu e di la Strata Statali 192; di chista strata, na para di km doppu ca si nesci di Catania, accumincia la Strata Statali 417 di Cartaggiruni ppi Cartaggiruni e Gela. Ntô trattu vicinu ô mari ci passa la Strata Statali 114 e, doppu ca si passa lu ponti di Primusuli supra lu ciumi Simetu, la strata si sparti 'n dui, ppi Sarausa e ppi Rausa.

Ntâ chiana di Catania s'attrova lu mpurtanti Ariuportu di Funtanarussa e chiddu miricanu di Sigunella. Cchiù avanti, ntâ zzona di Girbini, nzinu a la secunna guerra munniali, c'era n'ariuportu militari talianu di unni partìunu l'aerii taliani.

La Chiana di Catania è attravirsata ppi longu di la Ferruvia Palermu-Catania ca accumencia ntâ Stazzioni di Catania Bicocca, ntâ quali la lìnia si sparti 'n dui: la lìnia custera ppi Sarausa, ca prusegui versu lu ciumi Simetu, e chidda ca va ppi Enna e Cartanisetta. Partennu di la stazzioni dâ Motta, si putìa agghicari nzinu a Regarbutu, ma oggi sta lìnia servi sulu ppi li merci finu a Patirnò.

La zzona di la Chiana havi tanti nzidiamenti nnustriali, comu la Zona nnustriali di Catania e chidda dô Dittainu. Unu di sti jorna s'avissi a accuminciari a custruiri lu granni Interportu di Bicocca.

Agricultura

La chiana è una dê zoni agrìculi cchiù mpurtanti di la Sicilia. La pruduzzioni principali è chidda agrumària quasi tutta di l'aranci, ma ci sunnu macari li cultivazzioni di alivu. Jennu versu lu nternu, ntâ patti innisi, ammeci si cultìvanu privalenti lu frummentu e li lijumi.

Paisi e villaggi

Nta la chiana si sunnu picca zoni abbitati , quarchi antica Massaria, ô spissu abbannunata, e quarchi villaggiu rantu rantu a li stazzioni firruviari comu ô Sferru. Unicu paisi grossu è Catinanova.

Vicinu a lu mari Joniu, unni finisci la Chiana di Catania, s'attrova l'Oasi dô Simetu.

Bandiera della Regione Sicilia Pruvincî dâ Sicilia Bandiera della Regione Sicilia
Caltanissetta | Catania | Enna | Girgenti | Missina | Palermu | Rausa | Sarausa | Tràpani