Niutrìnu

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
(Rinnirizzata di Niutrinu)
La prima ossirvazzioni di nu neutrinu

Lu neutrinu è na particedda elementari senza càrrica elèttrica.
A statu pustulata nta lu 1930 ri Wolfgang Pauli comu ispidienti ppi fàri quadrari:

  1. a cunsirbazziuni di l'inirgia,
  2. a cunsirbazziuni di lu mumentu,
  3. a cunsirbazziuni di lu mumentu anculari


nta lu dicadimentu beta. Pauli tiurizzau ca na particedda ca ancora nun si canuscìa si purtava a diffirenza ussirvata nta:

  1. l'inirgia,
  2. lu mumentu,
  3. lu mumentu anculari,


di li particeddi inizziali e finali.
Lu nomi "niutrìnu" fu sprummintatu di Enricu Fermi chi lu ntrudicìu quannu sviluppau a sô prima tiurìa ca discrivìa l'intirazziona di lu niutrinu supra la basi dî sò calculi.
La quistioni dâ sò massa, studiata puru dû fisicu sicilianu Ettori Majurana è ancora assai dibbattuta. Pi loncu tempu lu neutrinu fu cunsidiratu senza massa. Oi li scinziati pensunu chi havi na massa macari chi è assai nica ma nta ogni casu lu niutrinu arresta a particedda cchiu mistiriusa di tutti. La quistioni dâ massa dû neutrinu havi na mpurtanza funnamintali pi la tiurìa cosmologgica dû Big Bang. Nfatti siddu la massa dû neutrinu esisti pusitiva, forra possibbili spiecari armenu nparti la massa mancanti di l'universu, e li cunsiquenzi pi l'evoluzzioni di l'universu fòrrunu assai mpurtanti. Supra na cera massa critica, l'espansioni di l'universu è distinata a arristàrisi, pi accuminzari a mplòdiri: stu finòminu assai tiòricu accamòra, è chiamatu big crunch.

Fìsica
Acùstica | Astrofìsica | Elettrumagnetismu | Fìsica nucliari | Fìsica dî particeddi | Miccànica (fìsica) | Miccànica quantìstica | Òttica | Tiurìa dâ rilativitati | Termudinàmica