Discussioni:Sicilia

Contenuti della pagina non supportati in altre lingue.
Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.

.

Giografìa siciliana[cancia la surgenti]

Cumuni siciliani dâ pruvincia di Girgenti (AG)[cancia la surgenti]

.

Nomu talianu Nomu sicilianu lucali Àutri noma siciliani Nomu sicilianu standard prupunutu
Agrigento Girgendi (Girgenti), Giurgendi (Giurgenti) Girgenti, Giggenti, Agrigendu (Agrigentu) Girgenti (dû nomu sicilianu urigginali "Girgenti" ca veni dû nomu àrabbu "Gergent")
Alessandria della Rocca Lisciànnira di la Rocca, Lisciànnira Alissandria dâ Rocca Lisciànnira (dû nomu latinu "Alexandria")
Aragona Raona Araguna Araguna (dû cugnomu sicilianu "Aragona" dirivatu dû nomu spagnolu "Aragón")
Bivona Bbivona (Bivona) Bivona, Vivona Bivona (dû nomu sicilianu urigginali "Bivona" ca veni dû nomu sicilianu anticu "Bibona")
Burgio Burgiu, Lu Burgiu Burgiu Burgiu (dû tèrmini sicilianu "burgiu" dirivatu dâ palora àrabba "burg'")
Calamonaci ? Calamònaci, Calamònici Calamònaci (dû nomu sicilianu urigginali "Calamonaci" ca veni dû nomu latinu "Calamonacum" dirivatu dâ palora greca "kalamionas")
Caltabellotta Cataviddotta, Caltabillotta (nomu anticu) Cataviddotta Cataviddotta (dû nomu sicilianu anticu "Caltabillotta" ca veni dû nomu àrabbu "Qal'at al ballut" puru scrittu "Kalat al ballut")
Camastra ? Camastra Camastra (dû nomu sicilianu urigginali "Camastra" ca veni dû tèrmini sicilianu "camastra" dirivatu dâ palora greca "kremastra")
Cammarata ? Cammarata Cammarata (dâ palora latina "cameratus" o dû nomu grecu bizzantinu anticu "Kàmara")
Campobello di Licata Camubbieddru o Campubbieddru Campubbeddu Campubbeddu (dê palori siciliani "campu" e "beddu")
Canicattì Caniattì, Cannicattì (nomu anticu) Caniattì, Canicattì Canicattì (dû nomu sicilianu urigginali "Cannicattì" ca veni dû nomu latinu "Candicattinum" dirivatu dû nomu àrabbu "Handaq at-tin")
Casteltermini Castittèmmini Casteltèrmini, Casteltèmmini Casteltèrmini (dû nomu latinu "Castellum thermae")
Castrofilippo ? Castrufilippu Castrufilippu (dû nomu latinu "Castrum Philippi", n anuri di Filippu II di Spagna, ca rignava n Sicilia)
Cattolica Eraclea Catòlica Catòlica Catòlica (dû nomu latinu "Catholicae")
Cianciana ? Cianciana Cianciana (dû tèrmini sicilianu "cianciana" dirivatu dâ palora àrabba "giogiol")
Comitini ? Cumitini Cumitini (dû nomu àrabbu "Qumma at tin")
Favara Favara Favara, La Favara Favara (dû tèrmini sicilianu "favara" dirivatu dâ palora àrabba "favar")
Grotte Grutti Grutti Grutti (dû tèrmini sicilianu "grutti", ci sunnu tanti grutti nta sta zona)
Joppolo Giancaxio ? Jòppulu Giancaxiu, Jòppulu Giancasciu, Jòppulu Giancaziu Jòppulu Giancaxiu (dû nomu sicilianu "Giancaxiu" dirivatu di l'anticu nomu dû paisi "Jancaxi", e dû cugnomu sicilianu "Joppolo")
Lampedusa e Linosa ? + A Linusa Lampidusa e Linusa, Lampirusa, Lampidusa Lampidusa e Linusa ("Lampidusa" veni dâ palora greca "lopas", e "Linusa" veni dû nomu grecu "Aithusa")
Licata Licata, Alicata (A Licata) Licata Licata (dâ palora greca "leukados")
Lucca Sicula Lucca Sìcula (talianismu) Lucca Lucca (dû nomu sicilianu urigginali "Lucca" ca veni dû cugnomu dû funnaturi: Francesco Lucchese)
Menfi Mènfici, Mènfrici (nomu anticu) Menfi, Mènfici Menfi (dû nomu sicilianu "Mènfici" ca veni dû nomu sicilianu anticu "Mènfrici")
Montallegro Muntallè Muntallegru Muntallegru (dû nomu latinu "Mons allegrus")
Montevago Muntivau Muntivagu Muntivagu (dû nomu latinu "Mons vagus")
Naro Naru Naru Naru (dâ palora àrabba "nahr")
Palma di Montechiaro ? Parma, Palma, Parma di Muntichiaru Parma (dû nomu sicilianu urigginali "Palma" ca veni dû tèrmini latinu "palma")
Porto Empedocle Marina, Molu di Girgenti (nomu anticu) La Marina, Molu di Ggiurgenti (Molu di Giurgenti), Farnia, Vignetta, Portu Empedocli Portu Empedocli (dû tèrmini talianu "porto" usatu pi tradùciri la palora siciliana "molu", e dû nomu talianu dû filòsufu "Empedocle")
Racalmuto Racalmutu Racalmutu, Racarmutu, Racammutu, Recalmutu, Regalmutu, Ragalmutu Racarmutu (dû nomu sicilianu urigginali "Ragalmutu" ca veni dû nomu àrabbu "Rahl al-mudd")
Raffadali Rafadali Raffadali, Rafadali Raffadali (dû nomu àrabbu "Rahl al-Ali")
Ravanusa Rivinusa Ravanusa, Rivinusa Ravanusa (dû tèrmini grecu "raphanousa")
Realmonte Muntirriali / Munti rriali (Muntiriali o Munti riali) Muntireali, Riarmunti, Rialmunti, Realmunti Muntiriali (ca veni dû nomu sicilianu urigginali "Munti rriali" dirivatu dû nomu latinu "Mons regalis")
Ribera Rivela Ribbera, Ribera, Rivela Ribbera (dû nomu latinu "Ribera Moncada" dirivatu dû cugnomu spagnolu "Ribera")
Sambuca di Sicilia Sammuca Sammuca, La Sammuca Sammuca (dû tèrmini talianu "sambuco")
San Biagio Platani San Blasi San Brasi, San Mrasi, San Biaggiu Plàtini San Brasi (dû nomu sicilianu urigginali "San Blasi" dirivatu dû nomu di pirsuna latinu "Blaesus")
San Giovanni Gemini ? San Giuvanni San Giuvanni (dû nomu dû patronu dû paisi)
Sant'Angelo Muxaro, Sant'Angelo Musciaro Sant'Àngilu Sant'Àngilu Muxaru, Sant'Àngilu Muxaru, Sant'Àngelu Muxaru Sant'Àncilu Muxaru (dû nomu dû patronu dû paisi e dâ palora àrabba "minsar")
Santa Elisabetta A Sabbetta Santa Elisabbetta, Sabbetta, Santalisabella (Santa Lisabella, Santa Lisabbella) Santa Sabbetta (dû nomu dâ patrona dû paisi)
Santa Margherita di Belice ? Santa Margarita Santa Margarita (dû nomu sicilianu urigginali "Santa Margarita" ch'è puru lu nomu dâ patrona dû paisi)
Santo Stefano Quisquina ? Santu Stèfanu Quisquina, Santu Stèfanu Santu Stèfanu (dû nomu dû patronu dû paisi)
Sciacca Sciacca Sciacca Sciacca (dû nomu sicilianu anticu "Xacca" ca veni dû tèrmini àrabbu "as-saqah")
Siculiana ? Siculiana Siculiana (dû nomu sicilianu anticu "Suguliana" ca veni dû nomu àrabbu "Qal'at-Sugul" puru scrittu "Kalat Sugul")
Villafranca Sicula ? Villafranca Villafranca (dû nomu sicilianu urigginali "Villafranca" ca veni dî tèrmini latini "villa" e "franca" zoè "citati ca nun havi a paiari li tassi")



Mazzarino 176.32.25.199 (msg) 20:57, 25 fri 2021 (CET)[rispunni]

Cumuni siciliani dâ pruvincia di Caltanissetta (CL)[cancia la surgenti]

.

Nomu talianu Nomu sicilianu lucali Àutri noma siciliani Nomu sicilianu standard prupunutu
Acquaviva Platani Acquaviva Acquaviva Plàtani Acquaviva (dû nomu sicilianu urigginali "Acquaviva" dirivatu dâ sprissioni siciliana "acqua viva")
Bompensiere Naduri Bompinseri (Bompinzeri) Bompinzeri (dî tèrmini taliani "buon" e "pensiere")
Butera Vutera Butera, Vutera Butera (dû nomu àrabbu "Butirah" dirivatu dâ palora greca "boter")
Caltanissetta Cartanissetta, Nissa Cattanissetta, Cattanisetta, Cartanisetta, Cartanissitta, Caltanissitta, Caltanissetta Cartanissetta (dû nomu latinu madiuevali "Caltanixetta" dirivatu dû nomu àrabbu "Qal'at an-nisa" puru scrittu "Kalat an-nisa")
Campofranco Campufrancu Comprancu, Campufrancu Campufrancu (dû nomu latinu "Campus francus" zoè "locu ca nun paia li tassi")
Delia La Dilia Delia, La Delia Delia (di la palora àrabba "dalya" o "dalia" ca signìfica "vigna")
Gela Gela Gela Gela (dû nomu grecu "Gelas" o "Geloi")
Marianopoli Manchi, Li Manchi o I Manchi (noma antichi) Marianòpuli, Paisi di li Manchi, Li-Manchi Marianòpuli (dû nomu di pirsuna "Mariano" e dû tèrmini grecu "polis")
Mazzarino Mazzarinu Mazzarinu Mazzarinu (dâ palora àrabba "mazarì" dirivata dâ palora greca "mazarenos")
Milena Milocca Milena Milocca (dû nomu àrabbu "Maluk")
Montedoro Muntidoru Muntidoru Muntidoru (dî tèrmini taliani "monte" e "oro")
Mussomeli ? Mussumeli, Mussumieli Mussumeli (dû nomu àrabbu "Manzil mal")
Niscemi Niscemi Niscemi Niscemi (dâ palora àrabba "nasam")
Resuttano ? Rastanu, Rasuttanu, Resuttanu Rasuttanu (dû nomu àrabbu "Rahl as-sultan" puru scrittu "Rahal sultan")
Riesi ? Riesi Riesi (dû nomu latinu "Riesium" dirivatu dû nomu di pirsuna "Raesius" o dirivatu dû nomu àrabbu "Richalsinet")
San Cataldo San Catallu Sancataddu (San Cataddu), San Catardu, San Cataldu San Catardu (dû nomu dû patronu dû paisi)
Santa Caterina Villarmosa ? Santa Catarina Santa Catarina (dû nomu dâ patrona dû paisi)
Serradifalco ? Serradifarcu, Serradifalcu, Seradifarcu Serradifarcu (dî tèrmini taliani "serra" e "falco")
Sommatino Summatinu Summatinu Summatinu (dâ palora siciliana "summa" o dû tèrmini latinu "summus")
Sutera Sutera Sutera Sutera (dû nomu grecu "Sotera")
Vallelunga Pratameno Vaddilonga, Vallilonga (nomu anticu) Vaddilonga, Baddrilonga (Baddilonga) Vaddilonga (dû nomu latinu "Vallis longa" puru scrittu "Vallis lunga")
Villalba ? Villarba, Villabba Villarba (dî tèrmini latini "villa" e "alba")



Cumuni siciliani dâ pruvincia di Catania (CT)[cancia la surgenti]

.

Nomu talianu Nomu sicilianu lucali Àutri noma siciliani Nomu sicilianu standard prupunutu
Aci Bonaccorsi Bunaccursi Speru na risposta di Santu. Iaci Bonaccossi (Jaci Bonaccossi), Aci Bonaccossi, Aci Bonaccorsi, Bonaccussi, Bonaccursi Aci Bonaccursi (dû nomu latinu "Acis" e dû cugnomu sicilianu "Bonaccursi")
Aci Castello Casteddu Iaci Casteddu (Jaci Casteddu), Aci Casteddu Aci Casteddu (dû nomu latinu "Acis" e dâ palora taliana "castello")
Aci Catena Catina Iaci Catina (Jaci Catina), Aci Catina Aci Catina (dû nomu latinu "Acis" e dû nomu dâ patrona dû paisi "Santa Maria della Catena")
Aci Sant'Antonio Santantoni (Sant'Antoni) Speru na risposta di Santu. Iaci Sant'Antoni (Jaci Sant'Antoni), Aci Sant'Antoni, Iaci Sant'Antoniu (Jaci Sant'Antoniu), Aci Sant'Antoniu Aci Sant'Antoni (dû nomu latinu "Acis" e dû nomu dû patronu dû paisi "Sant'Antonio Abate")
Acireale Iaci (Jaci), Iaciriali (Jaciriali), Aciriali Aciriali Aciriali (dû nomu latinu "Acis regalis")
Adrano Adranu, Darnò (nomu anticu) Atranu Adranu (dû nomu latinu "Adarnum" puru scrittu "Hadarnum")
Belpasso ? Beddupassu, Belpassu, Malupassu, Malpassu, Mappassu Beddupassu (dû nomu latinu tardivu "Belpassus")
Biancavilla Biancavilla Biancavidda, Biancavilla, Jancavilla Biancavilla (dî tèrmini latini "bianca" e "villa")
Bronte Bronti Bronti, Blonti Bronti (dâ palora greca "bronté")
Calatabiano Cattabianu (Cattabbianu) Calatabianu (Calatabbianu), Caltabbianu (Caltabbianu) Calatabbianu (dû nomu àrabbu "Qal'at Bian" puru scrittu "Kalat Bian")
Caltagirone ? Caltagiruni (Caltaggiruni), Cartagiruni (Cartaggiruni) Cartaggiruni (dû nomu àrabbu "Qal'at al Ghiran" puru scrittu "Kalat al Ghiran")
Camporotondo Etneo Campurutunnu Kamputunnu (Camputunnu), Kampurrutunnu (Campurrutunnu, Campu rrutunnu, Campu rutunnu), Campurutunnu Etneu Campurutunnu (dî palori taliani "campo" e "rotondo")
Castel di Iudica ? Iardineddi (Jardineddi), Castel di Iùdica (Castel di Jùdica) Castel di Jùdica (dâ palora taliana "castello" e dâ palora latina "judaeca")
Castiglione di Sicilia Castigghiuni Castigghiuni di Sicilia Castigghiuni (dû nomu latinu tardivu "Castellione")
Catania Catania Catania Catania (dû nomu àrabbu "Kataniyah" dirivatu dû nomu grecu "Katane")
Fiumefreddo di Sicilia Sciumifriddu (Ciumifriddu) Sciumifriddu (Ciumifriddu) Ciumifriddu (dû nomu latinu "Flumen frigidum")
Giarre Giarri, I Giarri, Li Giarri Giarri Giarri (dû nomu sicilianu anticu "Li Giarri" dirivatu dî palori siciliani "li" e "giarri")
Grammichele Rrammicheli (Rammicheli) Grammicheli Grammicheli (dû nomu dû patronu dû paisi e di l'aggittivu siiclianu "granni")
Gravina di Catania Gravina, Prachi (nomu anticu), Plachi (nomu anticu) Gravina dê prachi Gravina (dû cugnomu sicilianu "Gravina")
Licodia Eubea ? Licudìa, Licuddìa Licudìa (dû tèrmini grecu "lukodia")
Linguaglossa ? Linguarossa, Linguagrossa Linguagrossa (dû nomu sicilianu anticu "Lingua Grossa")
Maletto ? Malettu Malettu (dû cugnomu sicilianu "Malettu")
Maniace ? Maniaci Maniaci (dû nomu di pirsuna grecu "Maniakes")
Mascali ? Màscali Màscali (dâ palora greca "maschalê")
Mascalucia ? Mascalucìa Mascalucìa (cumpostu dû nomu di paisi sicilianu "Màscali" e dû nomu dâ patrona "Santa Lucìa")
Mazzarrone ? Mazzarruni Mazzarruni (dû nomu anticu "Mazarunus")
Militello in Val di Catania Militeddu Militeddu in Val di Catania Militeddu (dâ palora latina "maletum")
Milo ? Milu, U Milu, Milò Milu (dâ palora greca "melos")
Mineo Mineu Minìu Mineu (dû nomu àrabbu "Minaw" dirivatu dû nomu latinu "Menaeus")
Mirabella Imbaccari ? Mirabedda (Mirabbedda), Mirabella (Mirabbella), Mirabedda Mbàccari (Mirabbedda Mbàccari) Mirabbedda (dû cugnomu talianu "Mirabella")
Misterbianco Mustariancu (Mustarjancu) Musturiancu (Musturjancu), Mistiriancu (Mistirjancu), Mustiriancu (Mustirjancu), Musteriancu (Musterjancu), Musturuiancu (Musturujancu), Musterijancu Musterjancu (dî palori siciliani "munasteru" e "jancu")
Motta Sant'Anastasia ? Motta Sant'Anastasia, A Motta, Motta Motta (dâ palora siciliana "motta" dirivata dû latinu "mocta")
Nicolosi ? Niculusi, Niculosi Niculusi (dû nomu dû santu "San Nicola")
Palagonia Palaunìa Palagunìa, Palaunìa, Palahunìa Palagunìa (dû nomu grecu "Pelagonia" dirivatu dâ palora greca "pélagos")
Paternò Patennò, Patannò (câ "a/e") Patirnò, Patarnò Patirnò (dû nomu bizzantinu "Paternon")
Pedara Pirara Pidara, La Pidara (nomu anticu) Pirara (dâ palora latina "pirus")
Piedimonte Etneo Piamunti Piemunti, Pedimunti, Piedimunti, Pedimonti Etneu Pedimunti (dû nomu sicilianu urigginali "Pedimunti")
Raddusa ? Raddusa Raddusa (dâ palora greca "rabdousa")
Ragalna Rahanna (Raanna) Raganna Raganna (dû nomu àrabbu "Rahal Anna")
Ramacca ? Ramacca Ramacca (urìggini scanusciuta)
Randazzo Rannazzu Rannazzu Rannazzu (dû nomu di pirsuna grecu "Rendakes")
Riposto Ripostu, U Ripostu Ripostu, Lu Ripostu Ripostu (dâ palora latina "ripositorium")
San Cono Santu Conu, San Conu Santu Conu, San Conu San Conu (dû nomu dû patronu dû paisi, Santu Conu)
San Giovanni la Punta ? San Giuvanni 'a Punta, San Giuvanni a Punta, San Giuvann' 'a Punta, San Giuvanni San Giuvanni (dû nomu dû patronu dû paisi)
San Gregorio di Catania San Grigoriu San Gricoriu, San Gregoriu, San Grigoriu di Catania San Grigoriu (dû nomu dû patronu dû paisi)
San Michele di Ganzaria ? San Micheli di Ganzarìa, San Micheli, Canzarìa, Ganzarìa San Micheli (dû nomu dû patronu dû paisi)
San Pietro Clarenza ? San Petru Clarenza, San Petru ca lenza (o San Petru Calenza), San Petru San Petru (dû nomu dû patronu dû paisi)
Sant'Agata li Battiati ? Sant'Àjta li Vattiati (Sant'Àita li Vattiati), I Vattiati, Sant'Àjta li Battiati (Sant'Àita li Battiati), Sant'Àgata li Battiati Sant'Àgata li Vattiati (dû nomu dâ patrona dû paisi e dû nomu "Batteati")
Sant'Alfio Sant'Arfiu a Vara (nomu anticu) Sant'Arfiu, Sant'Alfiu, Sant'Affiu Sant'Arfiu (dû nomu dû patronu dû paisi)
Santa Maria di Licodia Fuddia Santa Marìa di Licuddìa, Santa Marìa di Licudìa, Santa Marìa Santa Marìa (dû nomu dâ patrona dû paisi)
Santa Venerina Santa Vinirina Santa Vinnirina, Santa Vinirina Santa Vinirina (dû nomu dâ patrona dû paisi)
Scordia ? Scurdìa, Scuddìa Scurdìa (dâ palora greca "skordon")
Trecastagni ? Triccastagni, Tricastagni Triccastagni (dî palori siciliani "tri" e "castagni")
Tremestieri Etneo Trimmisteri, Trimmusteri (nomu anticu) Trimistieri Etneu, Trimisteri, Trimistieri, Trimustera Trimmusteri (dû nomu latinu "Tria monasteria")
Valverde Bedduviddi Bedduvirdi, Valvirdi Valvirdi (dî palori taliani "valle" e "verde")
Viagrande Varanni Varanni, La Varanni, Viaranni, Varanna, Viagranni Viagranni (dî palori siicliani "via" e "granni")
Vizzini Vizzini Vizzini Vizzini (dû cugnomu pugghisi "Vizzino")
Zafferana Etnea Zafarana, A Zafarana Zafarana, A Zaffarana, Zafirana Zafarana (dâ palora àrabba "za'faran")



Cumuni siciliani dâ pruvincia di Enna (EN)[cancia la surgenti]

.

Nomu talianu Nomu sicilianu lucali Àutri noma siciliani Nomu sicilianu standard prupunutu
Agira Aggira Aggira travagghiu n cursu...
Aidone Aiduni Aidoni
Assoro Àsaru ?
Barrafranca Barrafranca Barrafranca
Calascibetta Calascibbetta Calascibbetta
Catenanuova ? Catinanova, Catinanuova
Centuripe Centorbi Centorvi, Centorvu
Cerami Cirami ?
Enna Castrugiuvanni, Enna Castrugiuanni, Castrujanni, Castruianni, Castrianni, Castrijanni, Castriianni, Castru Ianni‎, Castru Janni
Gagliano Castelferrato ? Gagghianu
Leonforte ? Liunforti
Nicosia ? Nicusìa
Nissoria ? Nissurìa
Piazza Armerina Ciazza Chiazza
Pietraperzia ? Petripirciali, Petrapirzia
Regalbuto Regabbutu Regalbutu, Regarbutu, Recarbutu, Recalbutu
Sperlinga Sperrënga 'n gallu-sìculu Spillinga, Spirlinga
Troina ? Truina
Valguarnera Caropepe ? Carrapipi, Carrapipa, Carupipi
Villarosa ? ?



Cumuni siciliani dâ pruvincia di Missina (ME)[cancia la surgenti]

.

Nomu talianu Nomu sicilianu lucali Àutri noma siciliani Nomu sicilianu standard prupunutu
Acquedolci ? Acquiduci, Acquaduci, L'Acquaduci travagghiu n cursu...
Alcara Li Fusi ? Larcara, L'Arcara, Arcara Li Fusi
Alì ? Alì
Alì Terme ? Alì Marina
Antillo Antiddu Tantiddu, Antiddu, Antillu
Barcellona Pozzo di Gotto Baccialona Bacciallona Pizzaottu Bacciallona, Pizzaottu (Pizza 'Ottu, Pizza Ottu, Pizz'a Ottu), Baccillona, Barcillona
Basicò ? Basicò
Brolo Brolu Brolu
Capizzi ? Capizzi
Capo d'Orlando ? Capu d'Urlannu, Capu d'Urlanni, Capu d'Orlannu, Capu d'Orrannu, Capu r'Ollannu, Capu d'Orlandu
Capri Leone ? Capri Liuni, Caprilliuni (Capri Lliuni), Crapi
Caronia ? Carunìa, Carunìi
Casalvecchio Siculo ? Casalvecchiu Sìculu, Casaluvecchiu
Castel di Lucio ? Castidduzzu, Castel di Luciu, Castidducciu
Castell'Umberto ? Casteddumbertu (Castedd'Umbertu), Castania
Castelmola ? Castemmula, Mula, Castelmula, Castermula, Mola, Castemmola
Castroreale Castrurriali / Castru rriali (Castruriali o Castru riali) Castrurriali, U Castru, Castruriali, Castroriali
Cesarò Risarò Cisarò
Condrò ? Cundrò
Falcone ? Falcuni, Faccuni
Ficarra ? Ficarra, Ficara
Fiumedinisi ? Ciuminisi, Ciumidinisi
Floresta ? Furesta, Fluresta
Fondachelli-Fantina ? Funnacheddi Fantina
Forza d'Agrò ? Fuzzagrò
Francavilla di Sicilia ? Francavigghia
Frazzanò ? Frazzanò
Furci Siculo ? Fucci, Furci Siculu
Furnari ? Fùrnari, Fùrniri, Fùnniri
Gaggi ? Iaggi (Jaggi), Kaggi (Caggi)
Galati Mamertino ? Ialati (Jalati), Galati, Ialati Mamertinu (Jalati Mamertinu)
Gallodoro ? Iaddudoru (Jaddudoru)
Giardini-Naxos ? Giaddini, Giaddina, Giardina, Giardini
Gioiosa Marea ? Giujusa (Giuiusa), Giojusa (Gioiusa)
Graniti ? Graniti
Gualtieri Sicaminò Guateri Sicaminò ?
Itala ? Itàla
Leni ? Leni
Letojanni, Letoianni ? Letujanni, Letuianni
Librizzi ? Libbrizzi
Limina ? Lìmmina, Lìmina
Lipari Lìpari Lìpari, Lìpiri
Longi Lonci Lonci, Longi
Malfa ? ?
Malvagna Mavvagna Marvagna
Mandanici ? Mannanici
Mazzarrà Sant'Andrea ? Mazzarrà, Mazzarà
Merì ? Merì
Messina Missina Missina
Milazzo Milazzu (Malazzu 'n sicilianu anticu) Milazzu
Militello Rosmarino Militieddu Militeddu
Mirto Mirtu Mirtu
Mistretta ? Mistritta
Mojo Alcantara Moju Moju Alcàntara, Moju d'Alcàntara, Moju
Monforte San Giorgio Munfotti Munforti
Mongiuffi Melia ? Munciuffi, Mungiuffi
Montagnareale Muntagnarriali / Muntagna rriali (Muntagnariali o Muntagna riali) Muntagnariali
Montalbano Elicona Muntarbanu Muntarbanu, Muntalbanu
Motta Camastra ? A Motta
Motta d'Affermo ? Motta d'Affermu
Naso ? Nasu
Nizza di Sicilia ? Santu Fernandu, Nizza
Novara di Sicilia ? Nuhara (Nuara), Nuvara
Oliveri ? Uliveri
Pace del Mela ? A Paci, Paci
Pagliara ? Pagghiara
Patti ? Patti
Pettineo Pittineu Pittineu, Pettineu, Pitiniu
Piraino ? Piràinu
Raccuja ? Raccuja
Reitano ? Riitanu, Reitanu, Ritanu
Roccafiorita ? Roccaciurita
Roccalumera ? Roccalumera
Roccavaldina ? Roccavaddina, A Rocca, Rocca
Roccella Valdemone Rascidda Vaddemuni ?
Rodì Milici ? Rudìa Milici
Rometta ? Ramietta, Rumetta
San Filippo del Mela ? Santu Filippu, San Filippu, San Filippu di lu Mela
San Fratello Sanfrarau (San Frareau): nomu gallu-sìculu Santu Frateddu, San Frateddu, Santu Frati
San Marco d'Alunzio Sammarcu / Sam Marcu (San Marcu) San Marcu, San Marcu d'Alunziu
San Pier Niceto Sampieru Nicetu (Sam Pieru Nicetu) San Pieru Nicetu, San Pieru, Sampieru (Sam Pieru), San Peri, San Pier Nicetu
San Piero Patti Sampieru Patti / Sam Pieru Patti (San Pieru Patti) San Pieru Patti, San Peru Patti
San Salvatore di Fitalia Santu Sarvaturi Santu Sarvaturi di Fitalia, San Sarvaturi di Fitalia
San Teodoro (ME) ? U Casali, San Tiudoru
Sant'Agata di Militello ? Sant'Àita di Militieddu, Sant'Àita di Militeddu, Sant'Àita 'i Militieddu, Sant'Àita 'i Militeddu, Sant'Àgata di Militieddu, Sant'Àgata di Militeddu
Sant'Alessio Siculo ? Sant'Alessiu Sìculu
Sant'Angelo di Brolo ? Sant'Àncilu di Brolu, Sant'Àncilu Brolu, Sant'Ànciulu di Brolu, Sant'Ànciulu
Santa Domenica Vittoria ? Santa Dumìnica
Santa Lucia del Mela ? Santa Lucìa dû Mela, Santa Lucìa
Santa Marina Salina ? Santa Marina
Santa Teresa di Riva ? Santa Tresa di Riva
Santo Stefano di Camastra ? Santu Stèfanu di Camastra, Santu Stèfinu di Camastra
Saponara ? Sapunara
Savoca ? Sàvuca, Sàuca
Scaletta Zanclea Scalietta Scaletta
Sinagra ? Sinagra
Spadafora ? Spatafora, Spatafuora
Taormina ? Taurmina, Taummina, Taommina
Termini Vigliatore (Terme Vigliatore) Tèmmini Vigghiaturi (Tèrmini Vigghiaturi) Tèmmini Lugghiaturi (Tèrmini Lugghiaturi), Termi Lugghiaturi, Termi Vigghiaturi
Torregrotta ? Turrigrutta, Turri
Torrenova ? Turrinova
Tortorici ? Turturici
Tripi ? Tripi
Tusa ? Tusa
Ucria ? Ucria
Valdina ? Vaddina
Venetico ? Venèticu
Villafranca Tirrena Bàusu Villafranca



Cumuni siciliani dâ pruvincia di Palermu (PA)[cancia la surgenti]

.

Nomu talianu Nomu sicilianu lucali Àutri noma siciliani Nomu sicilianu standard prupunutu
Alia ? Alia, Lalia (L'Alia) travagghiu n cursu...
Alimena ? Alimena
Aliminusa Arminusa,L'Arminusa, Larminusa Arminusa, Aliminusa, Liminusa
Altavilla Milicia ? A Milicia
Altofonte Parcu Autufonti, Artufonti, Altufonti
Bagheria Baharìa (Baarìa) Bagarìa
Balestrate Sicciara, La Sicciara Balistrati, La Sicciara
Baucina ? Baucina, Bocina
Belmonte Mezzagno U Mizzagnu, Lu Mizzagnu Belmunti Minzagnu, Lu Minzagnu, Bilmunti Minzagnu
Bisacquino ? Busacchinu, Bisacchinu
Blufi Blufi Blufi, Bulufi
Bolognetta ? Bulugnetta
Bompietro Bompietru Bompietru
Borgetto Burgettu, Lu Burgettu Burgettu, Burgittu
Caccamo Càccamu Càccamu
Caltavuturo Cattavuturu Caltavuturu
Campofelice di Fitalia ? Campufilici di Fitalia, Campufelici di Fitalia
Campofelice di Roccella Campufilici Campufilici di Ruccedda, La Ruccedda, Campufelici
Campofiorito Bellanova Campuciurutu
Camporeale Campurriali / Campu rriali (Campuriali o Campu riali) Campurriali, Campuriali
Capaci ? Capaci
Carini ? Carini
Castelbuono Castiddubbuonu Casteddubonu (Casteddubbonu), Gasteddrubonu (Gasteddubbonu o Gasteddubonu)
Casteldaccia ? Castiddaccia, Castiddazza, Castiddazzu, Castiddruzzu (Castidduzzu)
Castellana Sicula ? Castiddana, Castiddana Sìcula
Castronovo di Sicilia Castrunovu Castronovu, Castrunuovu, Castronuovu
Cefalà Diana ? Cifalà Diana
Cefalù ? Cifalù
Cerda ? Cerda
Chiusa Sclafani ? Chiusa
Ciminna Ciminna Ciminna
Cinisi ? Cìnisi
Collesano Gulisanu Gulisanu
Contessa Entellina A Cuntissa Cuntissa, Ricuntissa Ntillina, Cuntessa Antallina
Corleone Cunigghiuni Curriuni, Curliuni
Ficarazzi ? Ficarazzi
Gangi ? Ganci
Geraci Siculo Jiraggi Jiraci, Geraci Sìculu, Giraci
Giardinello ? Iardineddu (Jardineddu), Giardineddu, U Iardineddu (U Jardineddu)
Giuliana ? Giuliana
Godrano ? Cutranu,Gudranu
Gratteri Ratteri Gratteriu
Isnello ? Isineddu, Isinellu, Isneddu, Isnieddu, Isnieddru
Isola delle Femmine Ìsula Ìsula
Lascari ? Làscari
Lercara Friddi ? Lercara, Leccara, Leccara Friddi
Marineo ? Marinè, Marineu
Mezzojuso Menzujusu, Menzuiusu Menzujusu, Menzuiusu, Menziusu, Mezzujusu, Mezzuiusu
Misilmeri Musulumeli Misilimeri
Monreale Murriali Munriali, Murriali, Morriali, Monriali
Montelepre Muncilebri (Muncilebbri) Muncilebru (Muncilebbru), Munciulebri (Munciulebbri), Muntilepri
Montemaggiore Belsito Muntimajuri (Muntimaiuri) Muntimajuri (Muntimaiuri)
Palazzo Adriano U Palazzu Palazzu Drianu, Palazzu, Palazzu Adrianu, Palazzu di Adrianu
Palermo Paliemmu Palermu, Palemmu, Paliermu, Paliemmu, Palièimmu, Palièimu, Paliarmu, Paliammu, Paliàimu, Paliàimmu
Partinico ? Partinicu
Petralia Soprana ? Pitralìa Suprana, Pitralìa Supra
Petralia Sottana ? Pitralìa Suttana, Pitralìa Sutta
Piana degli Albanesi ? Chiana
Polizzi Generosa ? Pulizzi
Pollina ? Puòddrina (Puòddina), Pòddina, Pòllina
Prizzi ? Prizzi
Roccamena ? Roccamena
Roccapalumba Roccapalumma Roccapalumma
San Cipirello ? Sanciupirreddu (San Ciupirreddu), Sancipirreddu (San Cipirreddu), San Cipireddu
San Giuseppe Jato ? San Giuseppi Jatu, San Giuseppi, San Ciuseppi Jatu, Jatu
San Mauro Castelverde Santu Màuru Santu Màuru
Santa Cristina Gela ? Santa Cristina Gela
Santa Flavia ? Santa Flavia
Sciara ? La Sciara, Sciara
Scillato ? Scillatu
Sclafani Bagni ? Sclàfani Bagni, Scràfani, Scàfana, Scàfani
Termini Imerese ? Tèmmini (Tèrmini)
Terrasini Terrasini, A Favaruotta Terrasini, Favarotta, La Favarotta
Torretta ? Turretta
Trabia ? Trabìa (Trabbìa)
Trappeto ? Trappitu
Ustica ? Ùstica
Valledolmo Vaddilurmu Vaddirommu, Valledolmu
Ventimiglia di Sicilia Calamigna Vintimigghia, Calamigna
Vicari Vìcari Vìcari
Villabate ? Villabati (Villabbati)
Villafrati ? Villafrati, Bellafrati



Cumuni siciliani dâ pruvincia di Rausa (RG)[cancia la surgenti]

.

Nomu talianu Nomu sicilianu lucali Àutri noma siciliani Nomu sicilianu standard prupunutu
Acate Vìschiri U Vìschiri, Bìscari, Vìscari, Acati travagghiu n cursu...
Chiaramonte Gulfi Ciaramunti Chiaramunti, Ghiaramunti
Comiso U Còmisu Còmmisu, U Còmmisu, Còmisu
Giarratana ? Giarratana, Ciarratana
Ispica Spaccafurnu Spaccafurnu, Spaccafunnu, Ìspica
Modica Muòrica Mòdica, Muòrica, Mòrica
Monterosso Almo ? Muntirussi Jalmu, Muntirrussu (Muntirussu)
Pozzallo U Puzzaddu Puzzaddu
Ragusa Rausa Rravusa (Ravusa), Rragusa (Ragusa), Rrausa (Rausa)
Santa Croce Camerina ? Santa Cruci Camarina, Santacruci (Santa Cruci)
Vittoria ? Vittoria
Scicli ? Scicli, Scìchili, Scìcchili



Cumuni siciliani dâ pruvincia di Sarausa (SR)[cancia la surgenti]

.

Nomu talianu Nomu sicilianu lucali Àutri noma siciliani Nomu sicilianu standard prupunutu
Augusta Austa e Usta Austa, Augusta travagghiu n cursu...
Avola Àvula Àula, Àvula, Ràula, Àvila, Àila
Buccheri ? Buccheri, Bucchieri
Buscemi Buscema Buscemi Di l'àrabbu "Abisama".
Canicattini Bagni Ianiattini (Janiattini) Ganicattini, Canicattini
Carlentini Carruntini Carlintini
Cassaro Càssuru Càssaru
Ferla ? Ferra, Fèrrula, Fèrula
Floridia Xuriddia, Xiuriddia, Sciuriddia (Ciuriddia) Xuridia, Xiuridia, Sciuridia (Ciuridia), Sciurigghia (Ciurigghia)
Francofonte Francufonti Francufonti
Lentini Lintini Lintini
Melilli ? Miliddi, Meliddi, Mililli
Noto Nuotu Notu, Nuotu
Pachino Pachinu e Bachinu Pachinu
Palazzolo Acreide Palazzuolu Palazzolu Acrèidi, Pazzolu, Palazzuni, Palazzolu Acrèdidi, Palazzuolu Acrèidi
Portopalo di Capo Passero Puortupalu Portupalu
Priolo Gargallo Priolu, U Priolu ?
Rosolini Rusalini Rusulini
Siracusa Sarausa Sirausa, Saracusa, Siracusa, Saragusa, Siragusa, Siravusa, Sarausa
Solarino San Pàulu, Sam Pàulu Sularinu, Solarinu
Sortino Xurtinu (Sciurtinu) Sortinu



Cumuni siciliani dâ pruvincia di Tràpani (TP)[cancia la surgenti]

.

Nomu talianu Nomu sicilianu lucali Àutri noma siciliani Nomu sicilianu standard prupunutu
Alcamo Àrcamu Àlcamu, Àrcamu travagghiu n cursu...
Buseto Palizzolo Palazzolu ?
Calatafimi-Segesta ? Calatafimi-Seggesta, Calatafimi, Calatifimi, Catafimi
Campobello di Mazara ? Campubbeddu
Castellammare del Golfo Casteddammari Casteddammari
Castelvetrano Castedduvitranu Castelvitranu, Castelvetranu
Custonaci ? Custunaci
Erice Èrici, U Munti Èrici
Favignana ? Favignana, Faugnana, Favugnana
Gibellina Ibbiddina Gibbiddina, Gibbillina
Marsala Maissala Marsala
Mazara del Vallo Mazara (Mazzara) Mazzara
Paceco Pacecu Pacecu
Pantelleria ? Pantiddirìa, Pantiddarìa, Pantedderìa, Pantillirìa
Partanna ? Partanna
Petrosino ? Pitrusinu
Poggioreale Puggiuriali Puggiureali, Poggiuriali, Poggiureali
Salaparuta ? Salaparuta
Salemi ? Salemi
San Vito Lo Capo Santu Vitu San Vitu, Santu Vitu
Santa Ninfa ? Santa Ninfa
Trapani Tràpani Tràpani
Valderice Paparedda Valdèrici
Vita ? Vita




Lu prifissu àrabbu "Qal'at" o "kalat" (zoè "casteddu, palazzu, rocca, furtizza") prisenti nta li noma àrabbi di certiduni topònimi siciliani nun è abbastanti stàbbili e dunca nun appricamu la règula dî prifissi custanti:

  • Cataviddotta (Caltabellotta), <- Qal'at al ballut, Kalat al ballut
  • Cartanissetta (Caltanissetta), <- Qal'at an nisan, Qal-at-Nisa, Kalat an nisan
  • Cartaggiruni (Caltagirone), <- Qal'at Ghiran, Cal'at Ghiran, Qalat - Jerun
  • Cattabbianu (Calatabiano), <- Qal'at Bian, Kalat Bian, Kalat’a Bian
  • Calascibbetta (Calascibetta), <- Qalat-sciabat, Kalat-Scibet, Kalat Schibet
  • Jalati (Galati), <- Qual'at', Kalat
  • Cattavuturu (Caltavuturo), <- Qal'at abi tawr, Qal'at abù Thàwr, Calaat-Abu-Thur, Kalat Abu-Thur, Kalat Abi Thur
  • Calatafimi (Calatafimi), <- Qal'at fimi, Qal'at Fîmî, Kalat-al-fimi,
  • Gulisanu (Collesano), <- Qal'at as-sirat
  • Siculiana (Siculiana), <- Qal'at Sugul, Kalat Sugul

ecc.


Lu prifissu àrabbu "rahl" o "rahal" (zoè "casali") prisenti nta li noma àrabbi di certiduni topònimi siciliani nun è abbastanti stàbbili e dunca nun appricamu la règula dî prifissi custanti:

  • Racalmuto (Racarmutu), <- Rahl al-mudd, Rachalchamut, Rachalmuto,
  • Raffadali (Rafadali), <- Rahl al-Ali, Rahalfadali, Rachalfadala
  • Ragalna (Ragarna), <- Rahal Ann, Rahal Anna
  • Aliminusa (Arminusa), <- Ragalminusa, Rachalminusa, Racalminusa
  • Resuttano (Rastanu), <- Rahal Sultan, Rahl as-sultan, Ralsuctana, Rachalsuctano
  • Reitano (Reitanu), <- Ragattano, Raitano
  • Regalbuto (Regalbutu), <- Rahal Abbud, Rahal Butah
  • Riesi (Riesi), <- Richalsinet, Rahalmet, Rahal-Met, Rachulmet

ecc.


Lu prifissu àrabbu "menzil" o "manzil" (zoè "villaggiu, casali, arbergu") prisenti nta li noma àrabbi di certiduni topònimi siciliani nun è abbastanti stàbbili e dunca nun appricamu la règula dî prifissi custanti:

  • Mezzoiuso (Menzujusu), <- Minzilgusuf, Menzil ăl Yusuf, Menzil Jusuf, Menzil-Jsuph, Menzil Yusuf, Manzil Yûsuf, Manzil yùsuf', Manzil al-Yûsuf, Manzil Jusuf, Manzil Iusuf,
  • Misilmeri (Musulumeri), <- Menzil el Amir, Menzil-Amir, Manzil al-amir
  • Mazzarrà (Mazzarrà), <- Menzil Arrak
  • Mussumeli (Musulumeri), <- Menzil Malek, Menzil Mariah
  • Salaparuta (Salaparuta), <- Menzil Salah, Menzil Salh
  • Alcamo (Àrcamu), <- Manzil Al Qamah, Manzil Alqamah, Manzil Alkamah, Manzil Alquamah, Manzil Alqamh, Manzil Alqameh

ecc.


Lu prifissu àrabbu "marsa" (zoè "portu") prisenti nta li noma àrabbi di certiduni topònimi siciliani nun è abbastanti stàbbili e dunca nun appricamu la règula dî prifissi custanti:

  • Marsala (Marsala), <- Marsa Allah
  • Marzamemi (Marzamemi), <- Marsa al Hamen, Marsa al hamam, Marsa al amen, Marsà al hamem

ecc.

ciao, ma questo "siciliano" che usate dove si parla di preciso?

E' il siciliano letterario. lo puoi trovare per esempio nei libri di Pitrè, o nelle poesia di Buttitta.



Ciao, usiamo il "siciliano standard", cioè la lingua letteraria usata da:

Per saperne di più:

Wikipedia:Cumpenniu Stilisticu

Saluti

--Sarvaturi 18:24, 17 Nuvèmmiru 2006 (UTC)

Continenti: Europa e Africa???[cancia la surgenti]

Ma picchì c'ascrivenu c'a sicilia sta n'Africa?

U pozzu canciari? --Smg 20:56, 27 Marzu 2007 (UTC)



Ciau Smg,

Quinni sta nfurmazzioni è curretta (scintificamenti).

Salutamu!

--Sarvaturi 21:05, 27 Marzu 2007 (UTC)

Ok! Mi pinzava ca era nu schizzu di quaccunu ca ci piaci diri scimpiaggini :) --Smg 18:41, 29 Marzu 2007 (UTC)

Ripetizione[cancia la surgenti]

Scusate se parlo "talianu". Nella prima frase c'è scritto "La Sicilia ... havi 5.098.034 abbitanti (1998). (...) Cci nni càmpanu circa 5,1 milioni di persuni" Mi sembra un'inutile ripetizione. Che ne dite???

  • Hai raggiuni! Pruvvedu subbutu a la curriggiuta. Grazzi pi la signalazzioni.

Salutamu.--Santu 18:56, 25 Sitt 2007 (UTC)

Manutinzioni[cancia la surgenti]

Riportu na frasi ca cumparìa ntâ pàggina, ma chi stapi megghiu ntâ pàggina di discussioni.

Sparti di chistu, la vuci avissi bisognu di na wikificata. Lu paragrafu didicatu â cultura mi pari picca strutturatu, cu picca liami e cu pirsunalità sicunnari chi cumparunu ê primi posta. Cû sâ senti di fari na rivisioni ? --Peppi 19:26, 24 nuv 2009 (CET)[rispunni]

Fotografìi[cancia la surgenti]

Ci fussi di aggiungiri ni la sizzioni "Cucina e Gastronumìa" cacchi fotografia di li cosi di manciari siciliani. --Daniele Pugliesi (msg) 18:40, 23 Dic 2014 (CET)

Accuratezza[cancia la surgenti]

La voce è a dir poco "sintetica". Un esempio per tutti: la strategicità della posizione rispetto al canale di Suez: va bene se viene contestualizzato nell'ambito di un utilizzo dell'isola come polo logistico delle forze Nato ma altrimenti risulta incomprensibile visto che dal punto di vista commerciale e delle infrastrutture il territorio soffre semmai di una grave arretratezza. Piuttosto andrebbe ricordato che l'isola ha occupato una posizione strategica che l'ha vista fiorire anche come centro di sviluppo culturale in tempi in cui il traffico navale gravitava tra Marsiglia, Roma, la Fenicia e la Grecia, in un periodo compreso tra il XX sec AC e il 300 DC, anche in virtù della fertilità della terra e del clima mite. Non vengono citati personaggi insigni che a partire dalla Magna Grecia hanno popolato questa terra (da Archimede a Camilleri). Non si fa menzione della Mafia che, per quanto doloroso ammetterlo, è parte estremamente rilevante della storia contemporanea. Da menzionare a mio avviso anche il ruolo di primo piano giocato nella questione "sbarchi clandestini". Farei io ma non conosco il dialetto. Stu cummentu senza firma utenti lu scrissi 5.89.73.153 (discussioni cuntribbuta) .

<talianu>ciao, purtroppo, in questo progetto siamo in 4 gatti ad usare la lingua siciliana e ti ripeto che non è dialetto, ma la lingua siciliana ha all'interno dei dialetti come il messinese, il pantesco, l'eoliano, il nisseno, ecc.. però siamo in pochi gli utenti a contribuire delle voci enciclopediche..</talianu> --SurdusVII (SMS) 15:20, 10 jin 2017 (CET)[rispunni]