Quasar

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.

Nu quasar (ca veni di l'angrisi Quasi-Stellar Radio Source o "Surgenti Radiu Quasi Stillari ) si veni a criari quannu gas attornu a nu purtusu nivuru cari rintra ri iddu.
A manu a manu ca lu gas s'avvicina a lu purtusu nivuru, caurìa ppi nu prucessu ciamatu frizzioni, e brilla accussi ntinzamenti ca si ppo viriri di l'autru latu di l'universu: difatti li quasar sunu l'oggetta cchiu luntani ca si poni virri.
Alli voti su cchiu brillanti di l'intera galassia unni si trovanu.
Li quasar fuorri scuperti 'nta gli anni '60 e sunu ancora attivamenti sturiati di l'astronima.

L'astronima ora pienzanu ca quannu 'na galassia era na quasar, li quasar cangiaunu a galassia.
Lu gas e a polviri ca càrunu 'nta lu quasar, e li quasar brillanti caurìunu lu gas 'nta a galassia.
Chissu ferma li novi stiddi ca si venunu a formari accussini a maggior parti di li galassi ellittichi ca viriemu 'nta l'universu eni capaci ca na vota erunu quasar 'nto cientru.
Quannu lu gas e a polviri finisciunu ri cariri 'nta lu purtusu nivuru, lu quasar finisci di ssiri accussi brillanti e addiventa nu purtusu nivuru ca eni difficili a viriri.