Particedda elimintari

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Lu quatru dî particeddi elimintari secunnu lu Mudellu Standard.

Ntâ fisica dî particeddi, na particedda elimintari è na particedda pi cui na suttastruttura nun è canusciuta, e ca pirciò nun si cumponi di particeddi cchiù nichi. Siddu na particedda elimintari pi da veru nun havi suttrastrutturi, allura è cunsidirata comu blucchettu di basi funnamintali pi l'universu a pàrtiri di cui tutti l'autri particeddi sunnu fabbricati.

Ntô Mudellu Standard dâ fisica dî particeddi, li particeddi elimintari includunu li firmioni funnamintali (cu li quark, li leptoni e li sò antiparticeddi), e li bosono funnamintali (cumprisu lu Bosoni di Higgs).

Sturicamenti, li adroni (mesuni e barioni comu lu prutoni e lu neutroni) e pi nzinu ê atomi tutti sani foru cunsidirati viremma comu particeddi elimintari (nfatti, la parola "atomu" veni a diri ca nun si pò spàrtiri). Na carattiristica principali dâ tiurìa dî particeddi elimintari â ccuminzatina dû XX sèculu fu l'idea dî quanti, ca rivuluzziunaru la caputa dâ radiazzioni elettrumagnetica e ca purtaru ô sviluppu dâ miccanica quantistica.

Fìsica
Acùstica | Astrofìsica | Elettrumagnetismu | Fìsica nucliari | Fìsica dî particeddi | Miccànica (fìsica) | Miccànica quantìstica | Òttica | Tiurìa dâ rilativitati | Termudinàmica