John Locke

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Nu ritrattu di John Locke

John Locke (29 di austu 163228 di uttùviru 1704) fu nu filosufu britannicu dâ fini di lu XVII seculu.
Iddu sustinia ca li pirsuni avissiru avutu usari lu pinzeru p'arricircari a viritati, chiu tostu ca cittari simplicimenti l'idei di l'auturitati (li pirsunu o putiri), o l'idee dâ supirstizzioni e autri cridenzi ca nun erunu scientifichi 'n sienzu strittu.
Locke sa firau a lauriarisi (cu chiddu ca vinìa ciamatu "Bachelor's degree" ) e a pigghiarisi na spicializzazzioni 'ntâ lu 1656 (cu chiddu ca vinìa ciamatu "Master's degree" ) 'nta lu 1658.

Cridenzi pulitichi[cancia | cancia la surgenti]

A so idea di lu scopu di nu cuvirnanti era chiddu di stabbiliri l'ordini ntâ sucitati e criria ca lu putiri di lu cuvirnanti avia ssiri cchiu limitatu.
Locke criria ca ci avissi avutu isistiri nu "cuntrattu" o accordu tra li cuvirnati e li cuvirnanti.
Criria 'ntâ lu principiu ca li cuvirnanti avienu a stari o putiri finu a quannu avissiru avutu lu cunsenzu di li pirsuni ca cuvirnavunu.
Crirìa macari ca a ragghiuni principali pâ quali li pirsuni trasieunu a 'ntirissarisi di pulitica era ppi rivindicari diritta supra li pruprietati, ca a di tiempi partinienu in maggiuranza a li nobbili, a cresia e a li sovrani e li loro famigghi.

Locke crirìa macari 'nta lu principiu ca li pirsuni sunu di principiu ragiunevuli, e c'avissiru cuupiratu una cu l'autra.
Lu cuviernu, 'nta lu puntu di vista di Locke, avissi a duvutu essiri rispunsabbili di pruteggi li diritta di li pirsuna.
A John Locke l'idea di lu cuviernu nun ci piacia tantu assai, pinzava ca li pirsuni s'allibirarru di li diritta ca ci resi a natura, ma virìa a cosa comu n'istituzzioni nicissaria.
A so cridenza cchiu basilari e cchiu ranni fu chidda ca li pirsuna avissiru aviri dirittu a ogni pussibbili dirittu 'nta loru vita, libbirtati e pruprietati.

Taliàti macari[cancia | cancia la surgenti]