Aiti

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
(Rinnirizzata di Haiti)

La Ripùbblica di Haiti è un paisi situatu ntrâ terza cchiù punenti di l'ìsula di Hispaniola e l'ìsuli cchiù nichi di La Gonâve, La Tortue, Les Cayemites, e Ile a Vache ntô Mari dî Caràibbi, ô livanti dâ Cubba. Haiti havi Hispaniola 'n cumuni câ Ripubblica Duminicana. L'ària tutali di Haiti è 27.750 km² e la capitali è Port-au-Prince ca s'attrova in Hispaniola.

D'urìggini na culònia francisi, era la prima ntô cuntinenti amiricanu, doppu li Stati Uniti p'addicchiari la sò ndipinnenza. Nustanti stu fattu, arresta unu dî paisi cchiù pòviri dû cuntinenti. Accamora s'attrova ntôn statu di l'anarchia doppu ca lu pòpulu s'arribbillaru contra lu prisidenti.

Repiblik d Ayiti
République d'Haïti
Bannera di l'Aiti Stemma di l'Aiti
Muttu: L'Union Fait La Force
(Lingua francisi: L'unioni ni fa forti)
Lingui ufficiali Kreyòl, francisi
Capitali Port-au-Prince
Prisidenti Michel Martelly
Primu Ministru Jean-Max Bellerive
Aria
 - Tutali
 - % acqua
143èsimu
27.750 km²
0.7%
Pupulazzioni
 - Tutali (Annu)
 - Dinsità
92èsimu
7,5 million (Giugnettu 2003)
271/km²
GDP
 - Tutali (Annu)
 - GDP/capita

$10,6 miliarda (2002)
$1.400
Munita Gourde (HTG)
Fusu urariu
• Stati (DST)
UTC -5
UTC -4
Ndipinnenza
 - Addicchiarata
 - Ricanusciuta
(dâ Francia)
1 di jinnaru, 1804
1825 (Fr), 1863 (USA)
Innu La Dessalinienne
Internet TLD .ht
Prifissu telefònicu
509

Storia[cancia | cancia la surgenti]

Schiavi libbirati rinisceru a luttari contra la Francia e a essiri la prima nazzioni caraibbi p'addivintari ndipinnenti.

Pulìtica[cancia | cancia la surgenti]

Pruvinci[cancia | cancia la surgenti]

Haiti havi ssi deci pruvinci:


Giografìa[cancia | cancia la surgenti]

La terra di Haiti è muntagnusu chî chianuri stritti custeri.

Econumìa[cancia | cancia la surgenti]

Haiti è unu dî cchiù poviri e menu sviluppati paisi dû munnu. Havi cuntinuatu scinniri la scala munniali nzinu dî 1980ini.

Quasi 70% dâ pupulazzioni addipenni â agricultura pi campari. Quasi nenti travagghiu havi statu criatu l'ùrtimi deci anni.

Dimugrafìa[cancia | cancia la surgenti]

La maggiuranza dâ pupulazzioni campa assai cuncintrata nnî citati e li chianuri custeri. Circa 95% hannu na discinnenza africana. La cchiù granni citati è la capitali, Port-au-Prince, chi havi 2 miliuna di pirsuni, e poi Cap-Haïtien nn'havi 600.000.

La lingua francisi è una di dui lingui ufficiali, ma sulu una pi ogni dicina di pirsuni la parra. Quasi tutti pàrranu Krèyol, l'autra lingua ufficiali. La lingua ngrisi veni parrata cchiù spissu, spiciarmenti tra li picciotti e lu ripartu cummirciali.

La Cattolicismu Romanu è la riliggiuni dû statu. Tanti pràticanu lu voodoo.

Cultura[cancia | cancia la surgenti]

Viditi puru:[cancia | cancia la surgenti]

Liami esterni[cancia | cancia la surgenti]


Paisi dû Munnu | Amèrica
Amèrica Sittintriunali: Canadà | Stati Uniti | Mèssicu
Amèrica Cintrali: Aiti | l'Antilli | (li) Bahama | Belizi | Barbados | Costa Rica | Cubba | Dominica | Guatemala | Giamaica | Grenada | Honduras | Nicaragua | Panamà | Ripùbbrica Duminicana | El Salvador | Saint Kitts e Nevis | Santa Lucia (nazzioni) | Saint Vincent e Grenadine | Trinidad e Tobagu
Amèrica Miridiunali: Argintina | Bolivia | Brasili | Cili | Colombia | Ecuaturi | Gujana | Paraguai | Perù | Surinami | Uruguai | Venezzuela