Custanza di Sicilia

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Custanza e la nascita di Fidiricu II (Fidiricu I di Sicilia)

Custanza di Sicilia (1154 - 27 di nuvèmmiru, 1198), dâ famigghia Autavilla era pi dirittu Riggina di Sicilia, addivintò Mpiratrici Tudisca comu mugghieri dû Mpiraturi Arricu VI dî Svevia, dâ famigghia Hohenstaufen, e fu la matri di lu Mpiraturi e Rè di Sicilia, Fidiricu II di Hohenstaufen.

Biografia[cancia | cancia la surgenti]

Era la figghia pusturara di Ruggeru II di Sicilia, lu primu rè nurmannu di Sicilia, câ sò terza muggheri, Biatrici di Rethel.

Custanza nun veni ngaggiata pi maritàrisi finu a l'età di 30 anni. Chissa era na cosa rara pi na principissa di cui lu matrimoniu putìa èssiri usatu a scopu pulìticu. Pirciò, asìstinu storî ca forsi era mònaca e abbisugnava la dispensa dû Papa prima ca si putissi maritari, o chi forsi era veru ladia. Di lu fattu ca putìa èssiri mònaca nni parra puru Danti Aligheri nta lu terzu cantu di lu Paradisu comu putiti vidiri cchiù sutta, ma è assai mprubàbili ca l'una cosa o l'àutra putìssiru èssiri veri.

Câ morti di sò niputi, Arricu di Capua ntô 1172, Custanza addivintò aredi prisuntiva dû regnu sicilianu. Sò niputi tanticchia cchiù vecchiu, lu Rè Gugliermu II nun era ancora maritatu. Si maritò ntô 1177, cu Joanna Plantagenet, la figghia di Arricu II di Nnighliterra, soru di Riccardu I, Cori di Liuni (Coeur de Lion). Stu matrimoniu ristò senza figghî, o si cci nni fu quarcunu, pò èssiri ca murìu giùvini.

'N ogni casu, nun si sapi picchì cci vosi tantu tempu pi Guglielmu truvari un maritu pi sò zia Custanza. Mancu sapemu pricisamenti picchì nfini scigghìu Arricu, lu figghiu e aredi dû Mpiraturi di lu Sacru Rumanu Mperu Fidiricu I.

Li rè siciliani e li mpiraturi tudischi avìanu statu nimici pi assai tempu, e lu Papa, puru un nimicu di li tudischi, nun avissi vulutu vidiri lu gran regnu ô sud di Roma nta li manu tudischi. Mancu li famigghî nòbbili siciliani vulìanu vidiri na pussibilità sìmili.

Nustanti chissu, ntô 1184 Custanza si ngaggiò cu Arricu (chi addivintò Mpiraturi Arricu VI), e si maritaru doppu dui anni, lu 27 di jinnaru, 1186.

Gugliermu fici prumèttiri a li sò nòbbili e a l'òmini cchiù mpurtanti di la sò curti a ricanùsciri li dritti d'aredi di Custanza s'iddu murìa senza aredi. Ma doppu la sò morti mpruvisa ntô 1189, sò cucinu (e lu niputi di Custanza), Tancredi, si pigghiò lu tronu. Tancredi era un figghiu bastardu dû Duca Ruggeru d'Apulia (lu primu figghiu di Ruggeru II) e Emma di Lecci, ma avìa lu supportu d'assai nòbbili di lu regnu.

Lu sòggiru di Custanza murìu ntô 1190, e l'annu doppu Arricu e Custanza vìnniru ncurunati Mpiraturi e Mpiratrici. Arricu si stava priparannu già p'accupari la Sicilia quannu Tancredi murìu ntô 1194. Nta lu stissu annu Arricu vinni a sud, dipunìu lu figghiu di Tancredi, Gugliermu III, e si fici ncurunari iddu.

Mentri Arricu vinìa a sud cu l'esèrcitu, Custanza lu siguìa di arrassu e a tempu, picchì era ncinta grossa. Lu 26 di dicèmmiru, lu jornu doppu la ncurunazzioni di Arricu 'n Palermu, nascìu sò figghiu, Fidiricu (chi poi addiventa Mpiraturi e Rè di Sicilia) ntô paiseddu di Jesi, vicinu Ancona.

Custanza avìa 40 anni, e sapìa ca assai genti avìanu dubbî si lu figghiu fussi veru d'idda. Pirciò lu picciriddu fu fattu nàsciri ntra na tenna granni ntâ chiazza dû paisi, cu tanti fìmmini dû paisi nvitati a taliari la nàscita. Quarchi jornu doppu idda riturnò a la chiazza e allattò lu picciriddu davanti a lu pòpulu.

Arricu murìu ntô 1197, e Custanza riturnò 'n Sicilia. Fici ncurunari Fidiricu, c'avìa tri anni, Rè di Sicilia, e annullò li patti c'avìa fattu sò maritu oramai mortu, ntra lu cuvernu di Sicilia e lu Mperu. Idda puru rinunziò li soi dritti a lu regnu tudiscu e lu Mperu, e misi lu picciriddu sutta la cura di lu Papa Nnuccenziu III. Custanza s'aspittava ca sò figghiu fussi struitu comu un sicilianu, e ca iddu addivintassi sulu Rè di Sicilia. Ca iddu addivintò cchiù di chissu, nun si putìa prividiri quannu idda murìu versu la fini di ddu stissu annu, ntô 1198.

Cultura[cancia | cancia la surgenti]

Dante metti Custanza ntô Paradisu nustanti ca critti la storia ca Custanza avìa statu mònaca:

E st’autra bedda luci chi ti mostru
a la me manu dritta e tutta sbrenni
di tutt’’u lustru di lu celu nostru,
Chi di mia dicu d’idda pur s’intenni:
Monaca fu, e a forza cci livaru
di la sò testa li ianchi sacri benni.
Eppuru ca poi a lu munnu la vutaru
Contra sè stissa e contra bona usanza,
Nta lu cori sò lu velu tinni caru.
Chista è la luci di la gran Custanza,
Chi di lu secunnu re di li Svevi
Ginirò la terza e l’urtima putenza.
Paradiso, Canto III, righi 109-120

Rifirimenti[cancia | cancia la surgenti]

Pricidutu di:
Gugghiermu III di Sicilia
Riggina di Sicilia Succidutu di:
Fidiricu I di Sicilia
Mappa storica Storia dâ Sicilia Tempi di Selinunti
pristoria | èbbica finicia | èbbica greca | èbbica rumana | èbbica vànnala | èbbica gòtica | èbbica bizzantina | èbbica àrabba | èbbica nurmanna | èbbica sveva
èbbica angiuina | èbbica aragunisa | èbbica spagnola | èbbica piemuntisa | èbbica burbònica | èbbica cuntimpurània